Ondanks het advies om zoveel mogelijk thuis te blijven, spreekt Sita (niet de echte naam) met een paar vrienden af. Nu eens niet online. Het is mooi weer, ze hebben elkaar al lang niet live gezien en het is wel heel aanlokkelijk om even op het gras in de zon te zitten. Er staan borden die waarschuwen dat grote groepen beboet worden met 390 euro. Die ziet Sita ook wel, maar het zal toch niet zo'n vaart lopen denkt zij. Maar dat heeft ze mis. Er wordt in deze bijzondere tijd extra opgelet en het wijkteam van de politie loopt voortdurend rond in de buurt. De hele groep vrienden krijgt dan ook een boete. Dat tikt aan. Ze krijgen daarnaast nog een onaangename verrassing, namelijk een aantekening in de justitiële documentatie. Wat in de volksmond ook wel een strafblad wordt genoemd.
Strafblad
Ivan (niet de echte naam) ontvangt een strafbeschikking van het OM. Hij zou de openbare orde hebben verstoord. Zou dit gaan om die uit de hand gelopen stapavond met zijn vrienden? Er wordt verder niet uitgelegd wat hij zou hebben gedaan. De verwijzing naar de wet zegt hem ook niet zoveel. De strafbeschikking lijkt op een gewone boete. Ivan betaalt keurig op tijd, omdat hij denkt dat het daarmee klaar is. Als hij drie jaar later solliciteert naar een baan als beveiliger, blijkt ineens dat hij een strafblad heeft. Hierdoor krijgt hij de baan niet. Had hij dat maar geweten, dan had hij zich er natuurlijk nooit bij neergelegd!
Net als Sita en Ivan, is het veel mensen die zo'n strafbeschikking krijgen niet duidelijk dat je dan dus een 'strafblad' krijgt. Ze denken dat het bijvoorbeeld slechts om een boete gaat. Maar een strafbeschikking kan grote gevolgen hebben. Wie voor zijn werk of stage een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) moet aanvragen, loopt de kans die niet te krijgen. En een visum voor je studie in het buitenland kan je soms ook vergeten.
Strafbaar feit
Afgelopen week publiceerde ik een onderzoek over de informatieverstrekking door de overheid in dit soort situaties. Ik vind dat de overheid ook burgers verdacht van strafbaar feit behoorlijk moet informeren. Het moet duidelijk zijn in welke juridische situatie iemand is beland, wat de gevolgen zijn en wat diegene ertegen kan doen. Het moet ook duidelijk zijn welke rol de overheid heeft. Met zulke grote mogelijke gevolgen, moeten burgers goed worden geïnformeerd. En niet opeens een onaangename verrassing krijgen!
De persoon op de foto is niet de persoon uit deze column
Deze column is ook verschenen in De Telegraaf van zaterdag 9 mei 2020.