Habiba* komt uit Soedan en heeft bijna alle onderdelen van het inburgeringsexamen gehaald. Er is alleen één obstakel: de Toets Gesproken Nederlands. Al vier pogingen heeft zij gedaan maar zonder resultaat. Keer op keer zakt ze. Dit knaagt enorm aan haar en ze ligt er al maanden 's nachts wakker van
Gelukkig heeft Habiba een meelevende begeleider Anke* die ook maar niet begrijpt waarom zij steeds zakt voor de toets. De toets wordt via de computer afgenomen en Anke vermoedt dat de computer Habiba niet goed verstaat. Ze vindt het ook vreemd dat Habiba na afloop geen overzicht krijgt van de gemaakte fouten waardoor zij zich niet goed kan voorbereiden op een volgende toets. Anke komt er niet uit met de Dienst Uitvoering Onderwijs – uitvoerder van de toets - en trekt daarom bij ons aan de bel.
Voor mij is dit een bekend probleem: in 2012 heb ik al gevraagd om te zorgen voor terugkoppeling na deze toets. Toen is mij beloofd dat kandidaten die zijn gezakt voor de toets te horen krijgen wat ze fout hebben gedaan. Bij het horen van Habiba's verhaal vraag ik mij af of die verbeteringen in de procedure inmiddels wel zijn doorgevoerd. Daarom pols ik bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) naar de stand van zaken.
Minister Asscher laat mij weten dat de beoordeling van deze toetsen door de computer wel degelijk betrouwbaar is. Maar hij begrijpt het dilemma van Habiba en treft daarom een aantal maatregelen. Zo kunnen mensen die meer dan drie keer zijn gezakt voor de toets vanaf 1 juli 2013 een herbeoordeling van de computeropnames aanvragen door een 'echt mens'. Ook kunnen kandidaten de scores van de deelvaardigheden van de gesproken toets krijgen. Tot slot worden er tips gepubliceerd op www.inburgeren.nl die kandidaten kunnen gebruiken in hun voorbereiding.
Ik ben blij te horen dat de minister nu wel meteen tot actie is over gegaan. Nog mooier zou het zijn als de examens zo nodig ook mondeling kunnen worden gedaan, maar ik begrijp dat digitaal afnemen voordelen heeft. Ik vind het vooral belangrijk dat kandidaten weten waarom zij zijn gezakt zodat zij zich goed kunnen voorbereiden op een volgende toets. Er hangt immers een belangrijke beslissing vanaf, namelijk het recht om in Nederland te blijven.
En Habiba? Zij heeft inmiddels inzicht in haar deelresultaten gekregen. Optimaal voorbereid heeft ze een nieuwe test gedaan waarvan de resultaten door een 'echt mens' zijn herbeoordeeld. Met als resultaat…geslaagd!
* Gefingeerde naam
De persoon op de foto is niet de persoon uit deze column