Stefan gaat naar klas 4 VMBO-t na een bewogen tijd. Hij komt van de HAVO, en heeft het voorgaande schooljaar niet gehaald. Hij is vaak ziek. Ook in 4 VMBO is hij vaak ziek. De leerplichtambtenaar is al lange tijd betrokken. Er is in december 2012 een gesprek op school en in februari met meerdere partijen. Het doel is om Stefan weer naar school te krijgen. Dat lukt echter niet. In maart maakt de leerplichtambtenaar proces-verbaal op, met als doel dat hij weer naar school gaat. De rechter spreekt Stefan vrij, onder andere na een advies van de Raad voor de Kinderbescherming.
De Nationale ombudsman en de Kinderombudsman zien de onmacht bij alle partijen groeien. Zij zien dat het niet eenvoudig is om een oplossing te vinden. De leerplichtambtenaar heeft zich ingespannen om een oplossing te zoeken en heeft daarbij ook samengewerkt met betrokkenen, onder andere de onderwijsconsulent, de school, het Openbaar Ministerie en Bureau Jeugdzorg. Bureau Jeugdzorg heeft geadviseerd tot het opmaken van proces-verbaal. De leerplichtambtenaar en de school denken vanuit de leerplicht en hebben als uitgangspunt dat Stefan weer naar school gaat. De Nationale ombudsman en de Kinderombudsman verwachten evenwel vanuit het perspectief van leerrecht dat de leerplichtambtenaar en de andere betrokkenen zoeken naar alternatieven, bijvoorbeeld tijdelijk onderwijs op afstand of in een andere vorm, als de schoolplicht niet mogelijk blijkt. Essentieel is dat deskundigen eerst de onderliggende problemen aanpakken, voordat schoolplicht weer aan de orde is.
De Nationale ombudsman en de Kinderombudsman vinden dat onvoldoende is gedaan om te zoeken naar maatwerk buiten het reguliere onderwijsaanbod, onder andere omdat de mogelijkheid van hulpverlening niet volledig is benut, omdat de Raad voor de Kinderbescherming er niet bij is betrokken.
