Verzoekers ingenieursbureau reageerde op een aan hem gerichte uitnodiging van de gemeente De Ronde Venen om een offerte te doen voor de ontwikkeling van een koude/water opslagsysteem voor een duurzame energiebron in een nieuw aan te leggen woonwijk. Het college van burgemeester en wethouders reageerde op verzoekers offerte met de mededeling dat was besloten om de opdracht terug te nemen, omdat de gemeente niet zelf het systeem zou aanleggen en de gedetailleerde uitwerking van het systeem daarom overliet aan de partij die de opdracht zou krijgen.
Verzoeker wees het college erop dat niet vrijblijvend offerte was uitgebracht en dat de door hem met de offerte geleverde kennis en expertise diende te worden vergoed. Het college wees verzoekers aanspraak om vergoeding af, omdat een offerte in beginsel vrijblijvend is en ook geen afspraken over een vergoeding zijn gemaakt.
Verzoeker klaagt erover dat het college met zijn uitnodiging tot het uitbrengen van een offerte bij hem het vertrouwen heft opgewekt dat één van de drie offrerende partijen de opdracht zou krijgen. Hij acht zich nu misleid omdat hij adviezen en informatie heeft prijsgegeven die hij niet kosteloos zou hebben verstrekt als hij had geweten dat geen der partijen een opdracht zou krijgen.
De Nationale ombudsman overwoog dat in een situatie als deze nog geen sprake is van een overeenkomst. In het geval dat een overheidsinstantie een of meer potentiële aanbieders uitnodigt om een offerte te doen en daarbij aangeeft dat het gaat om een onderhandse aanbesteding is dat in beginsel niet vrijblijvend. Een aanbesteding onderscheidt zich van een verzoek om een vrijblijvende offerte doordat de vragende (overheids)partij selectie- en gunningscriteria stelt. Degene die op de uitnodiging reageert met een aanbod dat aan de criteria voldoet, mag er op vertrouwen dat hij in aanmerking komt voor een opdracht. In dit geval kwam het college niet toe aan een beoordeling van welke aanbieder aan de criteria voldeed.
Het gemeentelijk beleid is dat in principe van de aanbieders die aan de criteria voldoen degene met de laagste prijs of de economisch gunstigste aanbieding de opdracht krijgt, zij het dat op het uitgangspunt dat één der aanbieders de opdracht krijgt een uitzondering mogelijk is.
In dit geval is aannemelijk dat het college zich gezien de aard en omvang van het project niet heeft gerealiseerd dat het voor een uitnodiging aan verzoeker nog te vroeg was. Feit is dat verzoeker zich kosten moeite heeft getroost in de alleszins gerechtvaardigde verwachting dat een aanbieder die aan alle voorwaarden voldeed een opdracht zou krijgen. Aan een aanbestedingsprocedure is echter eigen het risico dat die inspanningen niet het verhoopte resultaat opleveren.
Hoewel op de keuze van het college om de opdracht terug te nemen uit een oogpunt van efficiency en het welslagen van de bouwplannen niets valt af te dingen, gaat het niet aan om de nadelige gevolgen van die keuze voor rekening van de aanbieders te laten komen. Een tijdige afweging van alle relevante factoren had kunnen leiden tot het inzicht dat er vooralsnog geen aanleiding was voor het vragen van een offerte. Het college heeft dan ook onvoldoende oog getoond voor de belangen van verzoeker voor een gepaste waardering.
De klacht is gegrond, wegens schending van het rechtszekerheidsvereiste
De Nationale ombudsman deed het college de aanbeveling om verzoeker een tegemoetkoming te verstrekken in de kosten die hij voor zijn inspanningen heeft gemaakt.