De overheid moet burgers die te maken krijgen met een strafbeschikking of sepotbeslissing, beter informeren. Zo moet duidelijk zijn in welke juridische situatie hij beland is, wat de gevolgen zijn en welke rechtsmiddelen hij heeft.
De Nationale ombudsman onderzocht hoe de overheid verdachte burgers informeert over strafbeschikkingen en sepotcodes. Aanleiding hiervoor zijn de klachten die hij hierover structureel krijgt van burgers.
In zijn onderzoek concludeert de ombudsman dat de informatievoorziening voor burgers lang niet altijd duidelijk is. Dit terwijl strafbeschikkingen en sepotcodes grote gevolgen kunnen hebben voor het dagelijks leven van een burger. Zo kan een sepotcode op iemands strafblad komen. Het is dus belangrijk dat de overheid een burger goed informeert, zodat die keuzes kan maken over de vervolgstappen.
Volgens de ombudsman moet overheidsinformatie rondom strafbeschikkingen en sepotbeslissingen in ieder geval aan drie voorwaarden voldoen:
1. Zorg voor begrijpelijke en toegankelijke informatie
- Leg uit waarover de strafbeschikking of sepotbeslissing gaat door middel van verduidelijkingen en toevoegingen in of bij de beslissing. Het noemen van alleen een strafbaar feit met een wetsartikel of een sepotcode is niet voldoende, daar moet een (feitelijke) omschrijving bij.
- Vermijd juridisch en ambtelijk taalgebruik zoveel mogelijk.
- Richt een digitaal informatiesysteem zo in, dat dit toegankelijk is voor zoveel mogelijk burgers.
- Waarborg de beschikbaarheid van digitale informatie via een alternatief informatiekanaal.
2. Maak duidelijk wat de gevolgen zijn en wat een burger ertegen kan doen?
- Leg uit dat de burger als gevolg van de strafbeschikking of sepotbeslissing een strafblad heeft.
- Verwijs naar screeningsautoriteit Justis voor meer informatie over de mogelijke gevolgen van een strafblad.
- Geef uitleg over de verzetprocedure en benadruk daarbij dat de burger bij betaling afstand doet van het recht op verzet.
- Wijs op de mogelijkheid om het OM te verzoeken de sepotcode te wijzigen en op de klachtenprocedure bij de Nationale ombudsman.
3. Treed op als één overheid
- Informeer over de rol van de overheid. Dit betekent niet alleen over de eigen rol, maar ook over de rol van andere relevante overheidsinstanties.
- Help burgers altijd op weg en verwijs zo nodig naar het juiste loket.
- Werk samen met andere overheidsinstanties om een behoorlijke informatieverstrekking te waarborgen.
Voldoet de overheid niet aan een of meer van deze voorwaarden? Dan handelt zij volgens de ombudsman niet behoorlijk.
Voor burgers is een flyer ontwikkeld met 3 stappen om ervoor te zorgen goed geïnformeerd te zijn over een sepotbeslissing of strafbeschikking.
