De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, start een onderzoek naar inspraakprocedures bij gemeenten. Regelmatig ontvangt de ombudsman klachten over inspraak. Burgers zijn gefrustreerd omdat zij te laat in de gelegenheid worden gesteld om hun mening te geven of omdat hun mening er weinig toe doet. Zij klagen erover dat het lijkt alsof de procedure een verplichte oefening is en niet daadwerkelijk gericht is op hun betrokkenheid. Het onderzoek van de ombudsman richt zich niet op de uitkomst van de inspraakprocedure, maar op de procedure zelf.
De Nationale ombudsman hecht groot belang aan het overeenkomstig de bedoeling van de wetgever betrekken van burgers bij het nemen van beslissingen over bijvoorbeeld hun leefomgeving. Ondanks vele initiatieven en onderzoeken naar het inrichten van inspraakprocedures, gaat het in praktijk toch vaak mis. De burger krijgt het gevoel dat hij niet serieus wordt genomen of burgers laten het er maar bij zitten omdat de inspraak naar hun ervaring toch maar weinig voorstelt.
Gedragscode voor decentrale overheden
Het onderzoek van de Nationale ombudsman heeft betrekking op de weg naar besluitvorming bij gemeenten, provincies en waterschappen. Het uiteindelijk te nemen besluit is geen onderdeel van het onderzoek. Doel van het onderzoek is om meer 'echte' betrokkenheid van burgers te bereiken. Inspraak mag geen verplichte oefening zijn, maar moet gericht zijn op daadwerkelijke inbreng van burgers. Welke opstelling van overheden kan ertoe bijdragen dat burgers daadwerkelijk invloed kunnen uitoefenen op de besluitvorming? De Nationale ombudsman gaat mede bekijken of de rijksbrede gedragscode 'Inspraak Nieuwe Stijl' ook mogelijkheden biedt voor decentrale overheden. Het onderzoek wordt naar verwachting het tweede kwartaal van 2009 afgerond.
De Nationale ombudsman kondigt de start van het onderzoek aan in het VPRO programma Landroof op donderdag 28 augustus, 19.55 uur, NL2.