Een negenkoppig interventieteam heeft in november 2006 een huisbezoek gedaan bij de ouders van twee uitwonende meerderjarige zoons die als zogenaamde patsers bekend stonden. Het interventieteam heeft hierbij het huisrecht geschonden en ook in andere opzichten niet behoorlijk gehandeld. De betrokken overheden zijn hiermee veel te ver gegaan, zo stellen de Gemeentelijke Ombudsman Zeist, Marliz Schellekens en de Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer. Zij onderzochten samen de klachten van de ouders over het huisbezoek. Hun conclusie is dat het interventieteam de woning is binnen gegaan zonder (bewuste) toestemming van de bewoners. Bovendien was er geen reden voor het huisbezoek bij de ouders en was de werkwijze van het interventieteam intimiderend. De gemeente Zeist heeft inmiddels de aanpak van de interventieteams bijgesteld. De ombudsmannen vinden dit onvoldoende. Ze dringen aan op aanscherping van onder meer het protocol en op een goede klachtenregeling.
De ouders hebben bij de ombudsmannen erover geklaagd dat het huisbezoek door het interventieteam zonder hun toestemming is afgelegd. Zij voelden zich overdonderd. Ook klagen zij dat het huisbezoek is afgelegd zonder aanwijzingen dat zij zelf regels overtraden of hun verplichtingen niet nakwamen. Omdat het interventieteam bestaat uit medewerkers van de gemeente Zeist en van diverse andere overheidsinstanties hebben de Gemeentelijke Ombudsman Zeist en de Nationale ombudsman het onderzoek gezamenlijk ingesteld.
Huisbezoek
Het huisbezoek is in het kader van 'Project X' afgelegd. De gemeente Zeist is dit project gestart om de harde kern van inmiddels volwassen jongeren aan te pakken, die met patsergedrag en criminaliteit ernstige problemen geven in de leefomgeving van burgers van Zeist. In Project X wordt ook het sociale netwerk van de jongeren (familie, vrienden en kennissen) aangepakt onder meer door het verrichten van huisbezoeken. De werkwijze is vastgelegd in een protocol. Interventieteams voeren, onder regie van de gemeente Zeist, de huisbezoeken uit. De teams bestaan minimaal uit politie, de controleur van de Gemeentelijke Basis Administratie, de Regionale Sociale Dienst en de woningcorporaties.
In deze zaak gaat het om een negenkoppig interventieteam dat een huisbezoek aflegde bij de ouders van twee ruimschoots meerderjarige zoons die als patsers bekend stonden. De ouders hadden echter nog nauwelijks contact met hun zoons en zelf hadden zij zich nergens aan schuldig gemaakt. Het omvangrijke interventieteam overrompelde de ouders en zij gaven de reden van het huisbezoek pas toen zij goed en wel binnen waren.
Behoorlijkheid
De ombudsmannen geven de gemeente graag de ruimte om met effectieve middelen overlast en onveiligheid aan te pakken. Wel moet de aanpak behoorlijk zijn. Zo is uitdrukkelijke toestemming van de bewoner voor een huisbezoek vereist en deze toestemming moet gebaseerd zijn op volledige en juiste informatie over reden en doel van het huisbezoek. In dit geval staat vast dat de reden en het doel van het huisbezoek pas na het binnentreden zijn uitgelegd. Bovendien kunnen ouders van volwassen kinderen niet behandeld worden alsof zij zelf schuldig zijn aan het wangedrag van die zonen. De ombudsmannen hechten eraan dat de overheid bij het optreden tegen onveiligheid en criminaliteit zelf het goede voorbeeld geeft: het feit dat het gaat om een harde kern van jongeren die kennelijk de kernwaarden van onze samenleving met voeten treden, mag voor de overheid geen reden zijn om zelf die kernwaarden aan te tasten. Het protocol van het huisbezoek moet dan ook voldoende waarborgen dat het huisrecht wordt nageleefd evenals andere behoorlijkheidsnormen. Ook zou er één adequate klachtenregeling moeten zijn voor de huisbezoeken van interventieteams, waarbij klachten over de verschillende betrokken overheidsinstanties integraal worden behandeld.
Tendens
Het rapport over de interventieteams in Zeist staat niet op zichzelf. Eerder brachten de gemeentelijke ombudsmannen van Zeist, Amsterdam en Rotterdam alsmede de Nationale ombudsman al rapporten uit waarin kritiek werd uitgeoefend op de werkwijze bij huisbezoeken
