Reizigers op Schiphol moeten beter worden geïnformeerd over welke spullen zij in hun handbagage mogen meenemen, zodat zij bij een controle aan de gate niet opeens voor onaangename verrassingen komen te staan. Bovendien moet tijdens zo'n controle duidelijk verteld worden wat er gebeurt met de ingenomen spullen en welke alternatieven er zijn, zoals laten opsturen of bewaren. Door betere informatie kan het vernietigen van ingenomen spullen worden voorkomen. Deze aanbevelingen doet de Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, aan de Minister van Justitie. Hij doet dit in vervolg op onderzoek naar klachten van reizigers over de manier waarop bij veiligheidscontroles bij de gate op Schiphol hun spullen zijn ingenomen en de behandeling van hun klachten daarover.
Bij de beveiligingscontrole op Schiphol zijn nogal wat instanties betrokken. De directie van Schiphol huurt beveiligingsbedrijven in die de controle uitvoeren. De Minister van Justitie is verantwoordelijk voor de controle. En de Koninklijke Marechaussee is belast met het toezicht op de beveiliging van de burgerluchtvaart en behandelt de klachten over de beveiligingscontroles. De ombudsman ontvangt sinds eind 2006 klachten van reizigers over de inname van goederen bij uitreis of transit via Schiphol. Zo klaagt een Fransman erover dat hij zijn medicijnen moest inleveren. En zag een Italiaan op doorreis van Milaan naar de VS zijn net op een andere luchthaven gekochte en in een plastic tasje gesealde parfums verdwijnen in de afvalcontainer. Een andere Italiaan mocht op zijn terugreis van China naar Italië zijn met wijn gevulde Chinese kruikjes niet meenemen, ook niet als hij de wijn eruit goot.
Betere informatie
Het is niet altijd duidelijk wat verboden is als handbagage, omdat er geen volledige lijst van verboden spullen bestaat. Bij de klachten die de ombudsman heeft onderzocht, ging het om voorwerpen waarvan de reizigers zelf dachten dat die in handbagage mee mochten. Vooral bij een controle aan de gate is de druk hoog omdat mensen hun vliegtuig moeten halen en vaak niet anders kunnen dan hun spullen inleveren. De ombudsman pleit er voor dat mensen bijvoorbeeld al bij de incheckbalie of een apart informatiepunt de juiste informatie kunnen halen.
Schiphol geeft op de website aan wat iemand kan doen als hij zijn spullen niet als handbagage mag meenemen. De goederen kunnen alsnog in de ruimbagage, naar een huisadres worden gestuurd, afgegeven worden in het vliegtuig of aan het beveiligingspersoneel tegen afgifte van een afstandsverklaring. De ombudsman constateert dat deze informatie niet volledig is. De website vermeldt bijvoorbeeld niet dat bij het personeel ingeleverde goederen worden vernietigd of dat het mogelijk is de spullen te bewaren bij de afdeling gevonden voorwerpen. Ook staat niet duidelijk vermeld dat mensen niet een bewijs van afgifte zullen krijgen voor de ingeleverde spullen, iets wat bij een schadeclaim naderhand van belang kan zijn.
De ombudsman vindt het ernstig dat Schiphol andere en strengere eisen stelt aan handbagage als de reiziger met een tussenstop op weg is naar de VS. Mensen zijn daardoor gedwongen om hun volgens de regels op een andere EU-luchthaven tax-free gekochte spullen op Schiphol in te leveren omdat zij niet meer bij hun ruimbagage kunnen.
Vernietiging
De spullen van de mensen die bij de ombudsman hebben geklaagd zijn vernietigd. De klagers voelden zich hierdoor overrompeld. Zij zijn niet gewezen op andere mogelijkheden. Volgens de voorschriften van Schiphol is het mogelijk om de spullen bij gate-controle af te geven in het vliegtuig of een tijd te laten bewaren bij de afdeling gevonden voorwerpen. De Nationale ombudsman constateert dat dat in de praktijk nauwelijks gebeurt. Volgens de directie van Schiphol zou dat ook niet kunnen omdat het om teveel goederen gaat.
Brenninkmeijer vindt dat door betere informatie het aantal voorwerpen dat wordt ingenomen kan worden teruggebracht, waardoor het opsturen of bewaren wel mogelijk wordt.
