Vorige week was ik bij het Nederlands Veteraneninstituut en stond ik met anderen stil bij het 10-jarig bestaan van de veteranenwet. Een wet die gaat over de erkenning, waardering en zorg voor veteranen en familieleden. Dat laatste moet nog beter.
Schadevergoeding bij psychisch of lichamelijk letsel
Dat blijkt ook uit de zaak van Richard (niet de echte naam), een veteraan die uitgezonden is geweest naar Irak. Dat was een heftige periode. Hij heeft een Posttraumatische Stressstoornis (PTSS) en kan niet meer volledig werken. Daarom vraagt hij bij het ministerie van Defensie een schadevergoeding aan. Daar hebben veteranen recht op als zij tijdens een uitzending psychisch of lichamelijk letsel opliepen.
Hoe lang duurt dit nog?
Een jaar later is de aanvraag van Richard in behandeling. Hij weet alleen niet hoe lang het nog duurt voordat het ministerie reageert op zijn aanvraag. Als hij dat navraagt, zegt het ministerie dat zij dat zo snel mogelijk zal doen. Maar ruim een maand later heeft Richard nog niets gehoord. Voor hem is dat zwaar. Hij is al lang bezig met deze aanvraag. Hij wil gewoon weten wanneer hij een reactie kan verwachten en waar hij aan toe is.
Leven in onzekerheid
Helaas is Richard niet de enige veteraan die lang in onzekerheid leeft. De afgelopen jaren sprak ik met verschillende veteranen en hun families. Ik zag de grote invloed die zo'n lange aanvraagprocedure op hen kan hebben. Voor veteranen met PTSS kan die onzekerheid en stress extra zwaar zijn.
Regeling moet veteranen helpen
Deze vergoeding is bedoeld om rust en zekerheid te bieden voor de toekomst. Voor de veteraan zelf en zijn omgeving. Maar de vergoeding heeft soms het tegenovergestelde effect. Vooral omdat het lang duurt voordat veteranen duidelijkheid krijgen. Daar moet verandering in komen. Het kan niet zo zijn dat een regeling die bedoeld is om veteranen te helpen, hen juist belemmert in hun herstel.
Nog steeds klachten
In 2021 riep ik de overheid al op om deze procedure te versnellen. Toen beloofde de overheid ook beterschap. Omdat ik nog steeds tientallen klachten van veteranen als Richard ontvang, starten we opnieuw een onderzoek. Ik wil weten wat de overheid precies met mijn advies heeft gedaan. En hoe het komt dat er nog steeds zoveel veteranen in onduidelijkheid leven.
Veteranendag
Vandaag is het de 20ste Veteranendag en sta ik als Veteranenombudsman met collega's op het Malieveld in Den Haag. Duizenden mannen en vrouwen die zijn uitgezonden voor militaire missies zetten we in het zonnetje. Ik blijf voor hen aandacht vragen. Zij verdienen de erkenning, waardering en allerbeste zorg.
De persoon op de foto is niet de persoon uit de tekst.
Deze column is ook verschenen in De Telegraaf van 29 juni 2024.
