Vandaag is het Veteranendag. Ik ben niet alleen de Nationale ombudsman, maar ook Veteranenombudsman. Ik behandel daarom klachten van veteranen en bijvoorbeeld hun ouders, kinderen en partners. Militairen doen belangrijk werk, vaak onder zware en moeilijke omstandigheden. Veruit de meeste veteranen komen sterker terug uit een missie. Maar soms vallen zij tussen wal en schip.
Steeds een nieuwe keuring
Zo is Ruud (niet de echte naam) meerdere malen uitgezonden geweest als onderofficier, zowel in Bosnië als Afghanistan. Hij verlaat na 20 jaar de krijgsmacht. Na een aantal jaren merkt hij dat de uitzendingen zijn sporen hebben nagelaten. Hij zoekt hulp en er wordt een militair invaliditeitspensioen aangevraagd. Ondertussen verhuist Ruud naar het buitenland voor een nieuwe start en minder prikkels. Na een aantal jaren therapie is hij uitbehandeld. Maar vreemd genoeg blijft hij telkens opnieuw gekeurd worden voor zijn invaliditeitspensioen.
Einde aan de onzekerheid
Ruud klopt bij mij aan en medewerker Matthijs gaat aan de slag. Hij ontdekt dat Ruud al acht jaar geen zogenaamde eindtoestand heeft voor zijn pensioen. Dat betekent dat hij door jarenlange (her)keuringstrajecten heen moet, zonder uitzicht. Dit kan toch niet! Matthijs laat het ABP weten dat ook Ruud financiële rechtszekerheid verdient. Na overleg tussen ABP en Defensie wordt het probleem opgelost. Hiermee komt na vele jaren een einde aan de onzekerheid. Ruud kan verder bouwen aan zijn toekomst.
Muur van bureaucratie
Erik (niet de echte naam) is in 2007 uitgezonden geweest naar Afghanistan. Tijdens zijn missie heeft hij met zijn eenheid veelvuldig gevochten. Na terugkomst is hij uit dienst gegaan. Bij een reünie blijkt dat Erik en een maat van hem, als enigen uit het peloton, het "gevechtsinsigne" niet hebben. Dit voelt wrang. Zijn voormalige pelotonscommandant spant zich in om dit recht te zetten. Maar Erik botst tegen een muur van bureaucratie aan. Als ombudsman kaart ik deze misstand aan bij Defensie en men komt in beweging. Erik en z'n maat kregen onlangs de gevechtsinsigne uitgereikt. Ik heb hierover gesproken met Defensie en het huidige decoratiebeleid wordt onder de loep genomen. Mooi, want ik hoop dat dossiers als die van Erik daarmee in de toekomst niet meer voorkomen.
Erkenning
Als Veteranenombudsman wil ik benaderbaar zijn voor veteranen. Ik bezoek geregeld regionale inloophuizen. Vrijwilligers zoals Chris, Pim en Jacqueline zetten zich in om iedereen zich thuis te laten voelen. Dat verdient een groot compliment. Maar ook financiële steun is hard nodig. Die boodschap gaf ik onlangs mee in gesprekken met de Tweede Kamer. Erkenning blijkt niet uit wat je zegt, maar uit wat je doet.
Deze column is ook verschenen in De Telegraaf van 25 juni 2022.
