Sinds 28 juni vorig jaar is de Nationale ombudsman ook Veteranenombudsman. De Veteranenombudsman is de enige onafhankelijke instantie die klachten behandelt van veteranen over overheids- en niet-overheidsinstanties.
220 veteranen hebben een klacht ingediend. Naast individuele oplossingen, heeft de Veteranenombudsman bemiddeld in de discussie rond de regeling Ereschuld en de snelheid van klachtbehandeling door het Ministerie van Defensie verbeterd. Aandachtspunten van de Veteranenombudsman zijn de hoge non-respons op de nazorgvragenlijsten van Defensie en het toegenomen aantal juridische procedures tussen veteranen en het ministerie.
De taken en verantwoordelijkheden van de Veteranenombudsman zijn verankerd in de Veteranenwet. Die trad in werking op de 10e landelijke Veteranendag in 2014. Informeel is de Veteranenombudsman al op 1 juli 2013 gestart met zijn werk. Hij kreeg hiervoor toestemming van de Tweede Kamer, gezien de grote behoefte aan onafhankelijk klachtbehandeling van de veteranen.
220 klachten
Sinds 1 juli 2013 heeft hij 220 klachten van Nederlandse veteranen ontvangen. Een groot deel van de klachten heeft betrekking op het Ministerie van Defensie. Daarnaast behandelde de Veteranenombudsman ook klachten over gemeenten en zorginstellingen.
De klachten gaan vooral over inkomensvoorzieningen, geneeskundige voorzieningen, schuldenproblematiek, nazorg en erkenning. Daarnaast klagen veteranen over de traagheid van de behandeling van hun klachten, voornamelijk door het Ministerie van Defensie. De grootste groep veteranen die zich tot de Veteranenombudsman wenden zijn mannen van middelbare leeftijd die gediend hebben in Libanon of voormalig Joegoslavië. Opvallend is de recente toename van jonge Afghanistan veteranen en actief dienende veteranen die een beroep doen op de Veteranenombudsman.
Structurele thema's
Naast de behandeling van individuele klachten heeft de Veteranenombudsman zich op een aantal structurele thema's gericht, waaronder de regeling Ereschuld in relatie tot de Wet werk en bijstand en het keuringsprotocol Post Traumatische Stress Syndroom/WIA. Ook de behandelingsduur van medische klachten door het Ministerie van Defensie was een punt van zorg. In deze dossiers heeft de Veteranenombudsman gevraagd én ongevraagd advies uitgebracht aan betrokken ministeries.
Aandachtspunten
De Veteranenombudsman vraagt de aandacht voor het met 12% toegenomen aantal juridische procedures tussen veteranen en het Ministerie van Defensie. Daarnaast zijn de nazorgvragenlijsten een zorgpunt. Een belangrijke indicatie voor de zorgvraag van veteranen is de nazorgvragenlijst, die veteranen zes maanden na hun uitzendingen krijgen toegestuurd. De lijst wordt door slechts 40% van de veteranen ingevuld. Van de andere 60% is onduidelijk of ze geen behoefte hebben aan zorg, of niet in staat zijn de lijst in te vullen. Hierdoor is er weinig zicht op veteranen, terwijl dit door de bijzondere zorgplicht van Defensie naar veteranen wel verwacht mag worden.
