2019/010 Gemeente Leeuwarden mag school van zoon niet om informatie vragen bij onderzoek naar uitkeringsfraude

Rapport

Mevrouw Schulten* wordt onverwachts geconfronteerd met een huisbezoek van twee medewerkers van het team Handhaving van de gemeente Leeuwarden. Er is een vermoeden dat zij samenwoont met de heer Stegeman*, die geen vast verblijfadres heeft en een daklozenuitkering ontvangt. Daarom is de gemeente een onderzoek gestart naar de rechtmatigheid van deze bijstandsuitkering. De heer Stegeman blijkt tijdens het huisbezoek in haar woning aanwezig te zijn.

Over de manier waarop het huisbezoek heeft plaatsgevonden is mevrouw Schulten ontevreden. Ook ontdekt zij later dat de gemeente zonder haar te informeren gegevens uit de Basisregistratie personen en gegevens van verschillende overheidsinstanties heeft ingezien, en daarnaast informatie over haar water- en elektriciteitsverbruik heeft opgevraagd. Tevens heeft de afdeling Handhaving een buurtonderzoek uitgevoerd en informatie opgevraagd bij de school van haar zoon. Als onderdeel van het handhavingsonderzoek hebben de ambtenaren ook een bezoek gebracht aan deze school. Tot slot is zij niet te spreken over het feit dat de gemeente naar aanleiding van het onderzoek een melding heeft gedaan bij het UWV, waarvan zij een arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangt. Hoewel zij bij de gemeente navraag doet, krijgt zij geen informatie over het onderzoek omdat volgens de gemeente niet zij maar de heer Stegeman onderwerp van onderzoek was. Het ging namelijk niet om haar uitkering maar om zijn daklozenuitkering.

Bij de gemeente dient mevrouw Schulten een klacht in over de manier waarop de afdeling Handhaving het onderzoek heeft uitgevoerd. Haar privacy is door dit onderzoek ernstig aangetast, de ambtenaren hebben misbruik gemaakt van hun bevoegdheden en de gemeente heeft haar niet willen informeren over het uitgevoerde handhavingsonderzoek. De gemeente acht haar klacht ongegrond en is van mening dat de ambtenaren tijdens het handhavingsonderzoek volgens de wettelijke regels hebben gehandeld. Verder stelt de gemeente zich op het standpunt dat alleen de heer Stegeman het onderwerp van onderzoek was.

De Nationale ombudsman toetst de klacht aan het vereiste van goede informatieverstrekking en aan het vereiste van het eerbiedigen van het recht op privacy. De Nationale ombudsman is van oordeel dat de gemeente mevrouw Schulten niet duidelijk heeft geïnformeerd over haar rol in dit handhavingsonderzoek. De klacht over de positie van mevrouw Schulten in het onderzoek is gegrond wegens strijd met het vereiste van goede informatieverstrekking. De Nationale ombudsman is van oordeel dat de gemeente tijdens het handhavingsonderzoek het recht op privacy van mevrouw Schulten onvoldoende heeft gerespecteerd door informatie te vorderen bij en een bezoek te brengen aan de school van haar zoon. De klacht is gegrond voor zover het gaat om het betrekken van de school in het handhavingsonderzoek; de klacht is niet gegrond voor wat betreft het inwinnen van informatie en het afleggen van het huisbezoek.

* Gefingeerde namen

Instantie: Gemeente Leeuwarden

Klacht:

positie van verzoekster in het onderzoek

Oordeel:

Gegrond

Instantie: Gemeente Leeuwarden

Klacht:

betrekken van de school in het handhavingsonderzoek

Oordeel:

Gegrond

Instantie: Gemeente Leeuwarden

Klacht:

inwinnen van informatie en het afleggen van het huisbezoek

Oordeel:

Niet gegrond