Een man en vrouw lagen na een huwelijk van ruim twintig jaar in echtscheiding. De man was bij de vrouw en de kinderen weggegaan. Omdat er de nodige spanning was in het gezin, vroegen de man en de vrouw, ieder voor zich en voor hun kinderen, hulp bij hun gemeente. Ze kwamen terecht bij een kernteam van de gemeente.
Op een gegeven moment ontvingen medewerkers van dat team via whatsapp geluidsopnamen van de man. Het bleek te gaan om opnamen van hevige verbale ruzies tussen de man en de vrouw.
Het kernteam heeft deze opnamen afgeluisterd zonder dat de vrouw hiervan op de hoogte was. Het kernteam vond het, in verband met de verdere hulpverlening aan de kinderen, nodig om summiere informatie uit de geluidsopnamen te melden aan de zogenaamde Jeugdbeschermingstafel.
Een bespreking op de Jeugdbeschermingstafel heeft tot doel te beoordelen of kinderen ernstig in hun ontwikkeling worden bedreigd. In dat geval zal de Raad voor de Kinderbescherming onderzoek gaan doen.
De vrouw klaagde erover dat het kernteam haar privacy heeft geschonden door deze geluidsopnamen zonder haar toestemming te beluisteren en te verwerken.
De Nationale ombudsman ziet dat het kernteam na het beluisteren van de geluidsopnamen voor een lastig dilemma stond waarbij het moest kiezen tussen het opnemen van privacygevoelige informatie in verband met de Jeugdbeschermingstafel of het negeren van die signalen. Het koos voor het eerste omdat het volgens de gemeente noodzakelijk was en een essentieel bewijsstuk vormde in het aantonen van het naar haar mening sterk destructieve gedrag van de man en de vrouw in het bijzijn van hun kinderen.
De Nationale ombudsman is van mening dat het kernteam in dit geval het vraagstuk van de privacy uitsluitend juridisch heeft bekeken vanuit zijn verplichting op grond van de privacywetgeving en de Jeugdwet. De Nationale ombudsman hecht er echter groot belang aan dat ook het burgerperspectief is geborgd in privacy-vraagstukken. Dat houdt in dat de overheid de burger betrekt bij de wijze waarop en de mate waarin gegevens worden gedeeld. Dit draagt bij aan het respecteren van de privacy van de burger.
Toen de vrouw haar onvrede uitte op dit punt, had de gemeente dit, net als haar andere uitingen van onvrede, als een klacht moeten behandelen. Daarmee had de gemeente de vrouw gelegenheid gegeven haar kant van het verhaal toe te lichten. De ombudsman kan zich voorstellen als een klacht gepaard gaat met veel juridische vragen en met een schadeclaim dat het college de vragen wil beantwoorden. Dit laat echter onverlet dat uiting van onvrede over privacy als een klacht behandeld had moeten worden.
Alles overziend is de Nationale ombudsman van oordeel dat het kernteam/de gemeente niet behoorlijk met de vrouw is omgegaan nadat het kernteam de whatsapp opnamen had ontvangen.
De klacht is gegrond, wegens schending van het vereiste van fatsoenlijke bejegening.
De Nationale ombudsman geeft het college in overweging om het onderhavige aspect van privacy ook onder de aandacht te brengen van de kernteams.
