Erken mijn zorgen

Onderzoek

De Veteranenombudsman ontvangt regelmatig signalen dat partners, ouders en kinderen van postactieve veteranen zich niet gehoord en gezien voelen door de overheid. Zij leven onder bijzondere omstandigheden door het werk van ‘hun’ veteraan. En spelen een belangrijke rol in het leven van de veteraan wanneer deze lichamelijk of psychisch letsel overhoudt na een missie. De overheid heeft daarom ook een bijzondere zorgplicht voor de relaties van veteranen. Uit de signalen die de Veteranenombudsman ontvangt, blijkt alleen dat veel relaties niet weten dat ze ook voor zichzelf hulp kunnen krijgen als dat nodig is. De Veteranenombudsman heeft daarom een onderzoek gedaan naar de behoefte en ondersteuning van relaties van Veteranen. 

Erkenning en waardering 

De Veteranenombudsman concludeert dat het ministerie van Defensie en het Nederlands Veteraneninstituut (NLVi) nog onvoldoende erkenning en waardering hebben voor relaties van veteranen. Ze voldoen daarbij niet aan een behoorlijke invulling van de bijzondere zorgplicht. Dat komt volgens de Veteranenombudsman omdat de bijzondere zorgplicht niet breed bekend is, deze op beperkte wijze wordt ingevuld door de overheid en omdat er niet genoeg geïnvesteerd wordt in lotgenotencontact en ontspanningsactiviteiten voor relaties. 

'Familieleden van veteranen moeten proactief hulp aangeboden krijgen. Dus niet je hand hoeven opsteken, maar een uitgestoken hand van de overheid krijgen. Zo voldoet Defensie aan haar plicht om goed voor relaties van veteranen te zorgen.' de Veteranenombudsman

De bijzondere zorgplicht voor relaties niet breed bekend 

Ook biedt de overheid niet genoeg informatie over ondersteuningsmogelijkheden voor relaties van veteranen. Op de momenten dat er vanuit de overheid contact is met relaties wordt te weinig aandacht gegeven aan hun behoeften. Ondersteuning wordt ook niet actief aangeboden en zij moeten het te vaak maar zelf uitzoeken. Met als gevolg dat veel relaties niet worden bereikt of pas worden bereikt als het echt niet meer gaat. De Veteranenombudsman vindt daarom dat de minister van Defensie meer moet investeren in een proactieve en betere informatievoorziening over de bijzondere zorgplicht. Zodat dit onder relaties en bij instanties die te maken kunnen krijgen met hulpvragen van relaties, breed bekend wordt.  

Een te beperkte invulling van de bijzondere zorgplicht  

Relaties ervaren het vaak als een strijd om met succes een beroep te doen op ondersteuning vanuit de overheid. De Veteranenombudsman roept daarom op om te investeren in een ruimere invulling van de bijzondere zorgplicht: relaties beter begeleiden bij het aanvragen van zorg en ondersteuning en meer (financiële) ruimte om hulpvragen van relaties coulant te beoordelen.  

Onvoldoende investering in lotgenotencontact en ontspanningsactiviteiten 

Relaties hebben een grote behoefte aan contact met lotgenoten en het deelnemen aan ontspanningsactiviteiten. Het is voor hen één van de weinige mogelijkheden om uit de dagelijkse hectiek weg te kunnen en hun ervaringen te delen met gelijkgestemden. De Veteranenombudsman adviseert ook het lotgenotencontact en ontspanningsactiviteiten voor relaties uit te breiden, actiever aan te bieden en mogelijkheden om deel te nemen te vergroten.  

Behoorlijke invulling van de bijzondere zorgplicht 

De Veteranenombudsman vindt dat de minister van Defensie en het Veteraneninstituut de genoemde tekortkomingen moeten aanpakken. Pas dan geeft de overheid een behoorlijke invulling aan de bijzondere zorgplicht en zullen relaties van veteranen zich ook erkend en gewaardeerd voelen.