Wat betekent een scheiding voor je financiën? En heb je recht op toeslagen als je je baan verliest? Geldloket Amersfoort, onderdeel van Stadsring51, biedt gratis hulp aan inwoners van Amersfoort en Leusden bij financiële vragen. Hoe gaat consulent Michelle Koelewijn te werk?
“Veranderingen in je leven hebben vaak gevolgen voor je financiën”, begint Michelle. “Denk aan het verliezen van je baan. Of aan trouwplannen. Mijn collega’s en ik denken mee over de financiële gevolgen van zo’n verandering. En hoe iemand hier goed mee om kan gaan. Ons doel? Zorgen dat mensen verder kunnen met hun leven. En uit de schulden blijven.”
Begroting maken
Nadat een klant zijn of haar vraag heeft gesteld, maakt Michelle eerst een begroting. “Ik bespreek hoeveel geld er maandelijks binnenkomt. En waar iemand zijn geld aan uitgeeft.”
Vervolgens kijkt Michelle waar haar klant recht op heeft. “Denk aan huurtoeslag en zorgtoeslag”, licht ze toe. “Sommige mensen hebben hier nog nooit van gehoord. Anderen weten wel dat er toeslagen zijn, maar niet hoe een aanvraag precies werkt. Dan is het fijn als iemand met je meedenkt.”
Moeite met hulp vragen
“Er rust een taboe op hulp vragen bij je financiële situatie”, merkt Michelle. “Dat zorgt voor uitdagingen. Sommige mensen vinden het heel erg dat ze tegenover me zitten. Ik probeer dat gevoel weg te nemen. Door duidelijk te maken dat iedereen weleens financiële vragen heeft. En dat het mijn werk is om daarbij te helpen.”
Michelle stuit soms ook op weerstand als ze mensen wil doorverwijzen. “Voor mensen op of onder bijstandsniveau kan de voedselbank een tijdelijke oplossing zijn. Maar sommige mensen klappen dicht als ik dat voorstel. Hun trots zit ze in de weg. Dat snap ik. Maar ik vind het weleens lastig. Het zou hen zo helpen.”
Extra’s geven lucht
In sommige gevallen lukt het Michelle om mensen te overtuigen. “Zo sprak ik een gezin dat leeft van een minimuminkomen. De ouders kwamen bij mij voor een vergoeding voor hun kinderen, uit het Jeugdfonds Sport & Cultuur. Ik nam ook andere regelingen en voorzieningen met ze door. Die wilden ze in eerste instantie niet gebruiken. Vanwege hun trots, maar ook omdat ze dachten: andere mensen hebben het harder nodig.”
Michelle legde uit dat dit soort voorzieningen er juist voor hen zijn. “Ik zei: ‘Jullie hebben hier recht op, maak er gebruik van!’” Het gezin liet zich door Michelle inschrijven voor een stichting die cadeaubonnen geeft aan gezinnen die het financieel zwaar hebben. Ook konden ze een lokale voorziening gebruiken: de kledingpas voor kinderen. Michelle: “Die extra’s gaven lucht. Ze waren er uiteindelijk heel blij mee."
Vragen door corona
Michelle ziet dat mensen door de coronacrisis met nieuwe financiële vragen worstelen. “Het aantal vragen over de WW en de bijstand neemt toe. En ik spreek vaker mensen met tijdelijke contracten die niet worden verlengd.”
Daarnaast kloppen ook ondernemers aan bij het Geldloket. Michelle brengt eerst hun situatie in kaart. Is er nog omzet? En wat zijn de verwachtingen voor de toekomst? Als ondernemers hoge schulden hebben, verwijst Michelle hen door naar de schuldhulpverlening.
Onduidelijke verwachtingen
Geldloket Amersfoort maakt onderdeel uit van Stadsring51. Deze organisatie biedt schuldhulpverlening aan inwoners van Amersfoort en Leusden en sociaaljuridische hulp aan inwoners van Leusden, Soest en Barneveld. Naast consulent voor het Geldloket, is Michelle hier sociaaljuridisch dienstverlener.
Op beide werkplekken merkt ze: burgers weten niet altijd goed wat de overheid van ze verwacht. Michelle: “Niet iedereen begrijpt de brieven van de overheid. Ook zien we vaak dat mensen niet weten dat ze veranderingen in hun inkomen moeten doorgeven aan de Belastingdienst.”
Het inkomen van mensen is vaak al ingevuld als ze hun belastingaangifte doen. Michelle: “Daarom denken ze: de Belastingdienst weet dit toch van mij? Maar die gegevens worden achteraf ingevuld. Je moet in de tussentijd wijzigingen doorgeven om te voorkomen dat je bijvoorbeeld te veel toeslagen ontvangt. Die je later weer moet terugbetalen.”
Rol Nationale ombudsman
Michelle heeft voor haar werk nog nooit de Nationale ombudsman ingeschakeld. Al kan ze zich wel voorstellen dat ze dit in bepaalde gevallen zou doen. “Bijvoorbeeld als ik iemand zou spreken die onterecht is beschuldigd van fraude. Zoals bij de toeslagenaffaire.
Gelukkig komen wij er meestal zelf uit. We hebben directe lijnen met onder andere de gemeente en de Belastingdienst.”
Michelle overlegt vaak met andere professionals. Dat helpt in haar werk. “Dat is ook mijn tip voor andere professionals. Zegt je onderbuikgevoel dat een cliënt hulp kan gebruiken bij zijn of haar financiën? Overleg dan eens met iemand van de lokale schuldhulpverlening. Elkaars expertise gebruiken kan je cliënt enorm helpen.”
Hier kunt u terecht als professional
Helpt u in uw werk ook burgers met financiële vragen? En lopen zij weleens tegen problemen met de overheid aan? Neem dan eerst contact op met de instantie waar het om gaat. Komen jullie er samen niet uit? Dan kan de Nationale ombudsman misschien helpen. Bel ons speciale nummer voor professionals: 070 3563550.
Foto: VB Fotografie – Sabine Keijzer