Verzoekster klaagde erover dat de Nederlandse overheid haar op geen enkel moment er op heeft gewezen dat zij haar Nederlanderschap zou verliezen door het aannemen van de nationaliteit van het land waar zij al jaren woonde. De ministers van BZ en BZK verklaarden haar klacht ongegrond omdat ze het haar eigen verantwoordelijkheid achten zich goed te laten informeren voordat ze de nationaliteit van een ander land aanvroeg.
De informatie over het verlies van het Nederlanderschap is te vinden is op de website van de Nederlandse overheid, aldus de ministers. Uit de 500 reacties die de Nationale ombudsman ontving op zijn oproep soortgelijke ervaringen te melden blijkt dat er veel (oud-) Nederlanders zijn die tegen hun wil en zonder zich er bewust van zijn hun Nederlanderschap kwijt zijn geraakt. Veel mensen menen dat het Nederlanderschap een soort geboorterecht is dat nooit verloren kan gaan. Of ze gaan er vanuit dat een dubbele nationaliteit geoorloofd is, omdat zij veel mensen om zich heen zien die wel een dubbele nationaliteit hebben.
De mensen die wel informatie inwinnen ervaren de regelgeving als complex. Op de hoofdregel bestaan vele uitzonderingsbepalingen. Zo mogen bepaalde burgers naast hun Nederlanderschap wel een andere nationaliteit hebben. Zij dienen dat wel hun paspoort binnen tien jaar steeds te vernieuwen anders verliezen zij het Nederlanderschap toch. De overheid maakt zelf ook fouten bij de toepassing van de regels. Zo ging de ambassade er bij verzoekster ten onrechte vanuit dat ook haar twee minderjarige kinderen hun Nederlanderschap waren kwijt geraakt. Zij vielen echter onder een uitzonderingsbepaling en behielden hun Nederlandse nationaliteit, zo kwam in de bezwaarprocedure naar voren.
De Nationale ombudsman vindt dat de burgers van de overheid mogen verwachten dat zij hen actief, adequaat en tijdig informeert over de mogelijkheid van verlies van het Nederlanderschap. Dit is niet altijd gebeurd, in die zin is de overheid tekort geschoten.
Om die reden doet hij de volgende aanbevelingen aan de overheid:
- Zorg voor goede algemene voorlichting over de nationaliteitswetgeving in binnen-en buitenland;
- Zorg tevens voor manieren om juist de mensen die het aangaat actief en gericht te informeren;
- Voorkom dat mensen tegen hun wil en zonder het te weten hun Nederlanderschap verliezen. Zorg er voor dat mensen bij wie dit gebeurd is een mogelijkheid van herstel krijgen. Voorkom dat mensen onevenredige inspanningen hoeven te doen om hun Nederlanderschap te behouden.
