2013/202: Demonstranten niet tijdig ingelicht over voorbereidingen voor noodbevel en draaiboek voor ontruiming

Rapport

In de gemeente Vlagtwedde werd door een groep uitgeprocedeerde asielzoekers en sympathisanten een demonstratie in de vorm van een tentenkamp gehouden. De gemeente had regelmatig contact met de demonstranten. Daarbij werden afspraken gemaakt in het belang van de openbare orde, veiligheid en waarborgen voor de gezondheid. Uiteindelijk werd het tentenkamp op 23 mei 2012 ontruimd.

Verzoekers klagen erover dat de burgemeester;

De aanwezigen bij het tentenkamp en de advocaat niet tijdig op de hoogte heeft gesteld van de voorbereidingen voor een noodbevel en een draaiboek voor ontruiming en daarmee de demonstranten de mogelijkheid heeft ontnomen om de ontruiming van het tentenkamp vooraf op rechtmatigheid te laten beoordelen door de rechter;

Onvoldoende heeft gecommuniceerd over de op handen zijnde ontruiming, waardoor de demonstranten geen weloverwogen keuze konden maken over aan- of afwezigheid tijdens de ontruiming. Tijdige communicatie had ook escalatie kunnen voorkomen.

Uit gespreksverslagen blijkt dat het noodbevel al een aantal dagen tevoren werd voorbereid en dat daarbij ook concreet werd genoemd dat dit ingezet zou worden als de Tweede Kamer een aantal moties af zou wijzen en de demonstranten niet in zouden gaan op het aanbod van tijdelijke opvang. De Nationale ombudsman acht het onder die omstandigheden niet behoorlijk om niet eerder over het noodbevel te communiceren. Bij een eerdere bekendmaking van het noodbevel was de kans op een rechterlijke beoordeling vooraf groter geweest. Dit is van belang omdat hier het recht om te demonstreren in het geding is.

De burgemeester kwam op 22 mei tot de conclusie dat zij het tentenkamp wilde gaan ontruimen. Zij heeft dat die dag aan de woordvoerders van de demonstranten laten weten dat zij voorbereidingen treft voor ontruiming. Zij deed een dringend beroep op de woordvoerders om in te gaan op een aanbod voor tijdelijke opvang en op een vrijwillig vertrek van de demonstranten. Zij herhaalt later dat zij zich genoodzaakt ziet het kamp te beëindigen en dat zij voorbereidingen treft. Daarmee heeft de burgemeester voldoende gecommuniceerd over de op handen zijnde ontruiming.

De Nationale ombudsman acht de klacht over het noodbevel gegrond wegens schending van het vereiste van fair play. De klacht over de communicatie over de op handen zijnde ontruiming acht de Nationale ombudsman niet gegrond.

Instantie: Gemeente Vlagtwedde

Klacht:

niet tijdig bekend maken van het noodbevel

Oordeel:

Gegrond

Instantie: Gemeente Vlagtwedde

Klacht:

niet tijdig informeren over de voorgenomen ontruiming

Oordeel:

Niet gegrond