Deurwaarders stellen de beslagvrije voet te vaak te laag vast wanneer zij beslag leggen op inkomen, oordeelt de Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer. Daarnaast informeren deurwaarders mensen met schulden vaak slecht over de beslagvrije voet. Brenninkmeijer: 'Zeker nu veel mensen het financieel krap hebben, is het belangrijk dat deurwaarders zich aan hun wettelijke verplichting houden om de beslagvrije voet te beschermen. Zij brengen de beslagene anders in veel gevallen in grote, acute financiële problemen.'
Inkomensgarantie veelvuldig geschonden
In zijn rapport 'Met voeten getreden – schendingen van de beslagvrije voet door gerechtsdeurwaarders' onderzoekt de Nationale ombudsman de manier waarop deurwaarders beslag leggen op inkomen zoals loon, toeslagen en uitkeringen. Hij constateert dat deurwaarders te weinig rekening houden met het belang van mensen met schulden. Ze stellen de beslagvrije voet - het deel van het inkomen waarop geen beslag mag worden gelegd - vaak te laag vast of passen deze onterecht niet toe op huur- of zorgtoeslag, de voorlopige teruggaaf heffingskortingen en ander inkomen. Brenninkmeijer: 'De inkomensgarantie van de beslagvrije voet wordt zo veelvuldig geschonden.' Daardoor raken mensen met schulden nog dieper in de financiële problemen.
Beschermen beslagvrije voet is taak deurwaarders
De Nationale ombudsman geeft gerichte aanbevelingen aan gerechtsdeurwaarders, hun beroepsorganisatie, de minister van Veiligheid en Justitie en de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Bovendien stelt hij een handig kaartje met tips voor deurwaarders en mensen met schulden beschikbaar.
De ombudsman vraagt alle individuele (kandidaat-)gerechtsdeurwaarders om de bescherming van de beslagvrije voet tot hun taak te rekenen. Zij moeten beslagenen goed informeren over de beslagvrije voet, alle belangrijke gegevens opvragen en de beslagvrije voet met terugwerkende kracht corrigeren zodra blijkt dat deze onjuist was vastgesteld. Daarnaast moeten zij de beslagvrije voet ook toepassen op huur- en zorgtoeslag, de voorlopige teruggaaf heffingskortingen en op de inkomsten van personen die in het buitenland wonen. Brenninkmeijer: 'In de praktijk gebeurt dat vaak niet, terwijl in de wet staat dat iedereen moet blijven beschikken over het bestaansminimum ter hoogte van de beslagvrije voet.'
De ombudsman doet een beroep op de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders om zijn leden te overtuigen van de noodzaak van deze aanbevelingen. De minister van Veiligheid en Justitie en de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vraagt hij de vaststelling van de beslagvrije voet te vereenvoudigen en expliciet van toepassing te verklaren op huur- en zorgtoeslag en inkomsten van personen in het buitenland.
Achtergrond
De Nationale ombudsman opende dit onderzoek in mei 2013 omdat hij sinds 2012 steeds meer klachten krijgt over gerechtsdeurwaarders. In 2011 ontving de ombudsman nog 84 klachten over deurwaarders, in 2012 waren dat er 161 en in 2013 verwacht hij uit te komen op circa 200 klachten. Drie van de vier klachten gaan over (de hoogte van) de beslagvrije voet.
