De Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer, presenteert vandaag, maandag 16 mei, een bezwaarwijzer voor overheden en burgers. De bezwaarwijzer maakt duidelijk hoe overheden en burgers verstandig kunnen omgaan met de mogelijkheden van bezwaar. Voor burgers heeft hij een bezwaarkaart gemaakt. Overheden kunnen die kaart gebruiken als bijsluiter bij beschikkingen.
Tijdens het congres ‘De formele Awb-procedure of informele aanpak’ van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties houdt Brenninkmeijer de bezwaarwijzer ten doop. Jaarlijks zijn er 2,6 miljoen bezwaarprocedures. Doel van de wijzer is te voorkomen dat een besluit van een overheid als vanzelf tot een bezwaar leidt. Een bezwaarprocedure is voor burgers vaak een lang en frustrerend proces en niet altijd de juiste oplossing voor het probleem. Voor overheden is zo’n procedure ook kostbaar en tijdrovend.
Brenninkmeijer: 'Natuurlijk moeten burgers bezwaar kunnen maken als dat nodig is. Maar ik vind dat bij te veel bezwaarprocedures de verhoudingen alleen maar verziekt raken. Veel juridisch gehakketak dat voor de betrokken burger en overheid weinig zinvols oplevert. Goed overleg blijkt vaak veel beter te werken. Met een helder besluit en met goede communicatie draag je bij aan een meer constructieve verhouding tussen burger en overheid.' De ombudsman ontwikkelt op dit moment ook een beschikkingenwijzer die de overheid kan gebruiken als leidraad bij het schrijven van duidelijke beslissingen. De verwachting is dat die begin juni gereed is.
Onnodige bezwarenprocedures voorkomen
Brenninkmeijer hoopt dat alle overheden gebruik gaan maken van de bezwaarwijzer en de bezwaarkaart als bijsluiter bij besluiten gaan gebruiken. ‘Ik ben hier ongelooflijk blij mee. De kaart lijkt op zich eenvoudig, maar er is intensief overleg met veel mensen uit de praktijk en deskundigen aan vooraf gegaan. Juridisch kwesties ingewikkeld maken blijkt vaak eenvoudig, zoek maar eens wegen om te de-juridiseren.' De wijzer geeft antwoord op drie vragen: wat kunnen burgers en overheden doen om een bezwaar te voorkomen, hoe kunnen zij het beste handelen als toch een bezwaarschrift is ingediend en waar moeten zij op letten tijdens de bezwaarprocedure zelf.
Bezwaarkaart voor burgers
Voor burgers heeft de ombudsman een bezwaarkaart gemaakt. Burgers kunnen aan de hand van de adviezen op de kaart afwegen wat voor hen de beste weg is om aandacht te vragen voor hun probleem. Soms is dat een bezwaarschrift, soms is extra informatie nodig en soms heeft de overheid nog wel wat uit te leggen. De kaart is op a5-formaat en past daarom als bijsluiter bij de beschikking in een envelop. De SVB en de gemeenten Zwolle, Hoorn, Breda en Ronde Veenen en het waterschap Brabantse Delta zien de bezwaarkaart als een goede bijdrage om onnodige procedures te voorkomen.
