Dit is de titel van de actie die ik deze week voer. De actie vloeit voort uit mijn onderzoek naar de rol van de overheid als schuldeiser. Bij dit onderzoek stuitte ik op een hardnekkig probleem, namelijk de onwetendheid over de beslagvrije voet, zowel bij mensen met schulden als bij schuldeisers. Zo ontstaan schrijnende situaties waarin mensen met betalingsachterstanden met gezin en al op straat komen te staan, terwijl dat niet nodig is. Dat dreigde ook voor Annie en Koos*
Annie en Koos hebben ziel en zaligheid gestoken in het opbouwen van een florerende antiekzaak. Maar op een kwade dag breekt brand uit en gaat hun hele zaak in vlammen op. Groot verdriet voor Annie en Koos. Ze vertrouwen erop dat het via hun verzekering wel goed komt. Maar weken later, na de inspectie van de verzekering, blijkt een aantal kostbare stukken die ze in beheer hadden, niet verzekerd te zijn. Gevolg is dat ze deze stukken zelf moeten financieren en zich daarom in schulden moeten steken. En die schulden komen ze ondanks hun verwoede pogingen niet meer te boven.
Jaren later als Annie en Koos een Aow pensioen van € 1271 netto per maand ontvangen, zijn ze nog steeds hun schuld aan het aflossen. Ze zitten zo krap dat ze zelfs de premie voor de zorgverzekering al maanden niet meer kunnen betalen. Het gevolg daarvan is dat het CVZ (College voor Zorgverzekeringen) een wanbetalerspremie laat inhouden op hun Aow. Het CJIB stuurt – namens het CVZ - voor de resterende premieschuld ook nog een acceptgiro. Het verhaal is bijna compleet als weer een nieuwe deurwaarder, ook namens de zorgverzekeraar, beslag legt op hun zorgtoeslag die ze van de Belastingdienst zouden krijgen. Bent u het spoor al bijster? Tot overmaat van ramp belt een andere deurwaarder aan voor een schuld aan een van de antiekleveranciers.
U raadt al waar dit verhaal heen gaat: Annie en Koos raken helemaal de kluts kwijt en willen vooral graag van hun schulden af. Maar door de inhoudingen van alle verschillende schuldeisers zijn ze ver onder de beslagvrije voet gekomen. De beslagvrije voet is het inkomensminimum (90% van de bijstandsnorm) waar schuldeisers niet aan mogen komen. Daar heeft iedereen recht op. Als schuldeisers daar geen rekening mee houden, raken mensen hopeloos in de problemen. Met Annie en Koos lijkt het overigens nog net goed te komen, omdat ze op tijd aan de bel trokken over hun beslagvrije voet.
Vanavond geef ik in het tv-programma Kassa een toelichting op de beslagvrije voet. Daar komen vergelijkbare situaties in beeld als die van Annie en Koos. Deze problemen moeten opgepakt worden. Mijn belangrijkste boodschap voor mensen met schulden is: Sta op je beslagvrije voet. Op www.nationaleombudsman-nieuws.nl staat een voorbeeldbrief.
* gefingeerde namen
De personen op de foto zijn niet de personen uit deze column
