Elke bewoner van een zelfstandige woonruimte in Nederland betaalt gemeentebelastingen. Hoe ervaren mensen op straat de stijgende gemeentelijke belastingen? Worden ze hierover goed geïnformeerd? En weten ze ook dat ze kwijtschelding kunnen aanvragen? In de gemeente Bodegraven-Reeuwijk, één van duurste plekken als het gaat om gemeentelijke lasten, gingen we op zoek naar antwoorden.
Als we in Bodegraven arriveren is de lucht strakblauw en schijnt het zonnetje. Toch is het slechts een paar graden boven nul en dus frisjes. Al snel komen we Jacoba en Mary tegen, die gezellig op straat staan te kletsen. Ze maken graag even tijd voor ons vrij.
Jacoba en Mary, allebei gepensioneerd
Mary: “We hebben de aanslag nog niet ontvangen. Als ik het goed heb, gaan de lokale lasten weer flink omhoog. Vooral de onroerendezaakbelasting (OZB), las ik in de krant. De communicatie rondom de gemeentelijke belastingen vind ik helder. Het wordt aangekondigd in de lokale media en je ontvangt een aanslag. Dat is voor mij meer dan voldoende.”
“Het kostte moeite om iemand te spreken te krijgen toen ik kwijtschelding aanvroeg” - Jacoba
Jacoba: “Vorig jaar betaalde ik € 98,- per maand. Ik ben benieuwd wat we dit jaar kwijt zijn. Ik ga de aanslag opnieuw in termijnen betalen. Het hele bedrag ineens lukt gewoon niet. Zeker nu alles steeds duurder wordt. In het verleden heb ik kwijtschelding aangevraagd voor de afvalstoffenheffing. Dat was bij de Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland, zij heffen de belasting voor onze gemeente. Helaas kwamen we niet in aanmerking voor kwijtschelding. Ik herinner me wel dat het veel moeite kostte om iemand te spreken te krijgen. Dan kan beter.”
Meer transparantie
Mary: “Waarvoor de gemeente het belastinggeld precies gebruikt is voor mij niet helder. Deels voor het onderhoud van wegen en pleinen, toch? Wat ik wel jammer vind, is dat de omgeving vaak wordt gemoderniseerd. Daarmee gaat de charme van Bodegraven deels verloren.”
Jacoba: “Voor mij is het ook niet altijd duidelijk waar het geld aan wordt besteed. Daar zou ik best wel eens meer van willen weten. Je betaalt er tenslotte wel aan mee.”
We nemen afscheid van Jacoba en Mary. Verderop zien we Tineke en haar hondje Maxie lopen. Ook zij heeft even tijd om over gemeentelijke belastingen te praten.
Tineke, gepensioneerd
“Welke gemeentelijke belastingen ik betaal? Mijn dochter, met wie ik samenwoon, regelt dat allemaal. Zelf ken ik de afvalstoffenheffing en vroeger had je de hondenbelasting. Die is inmiddels afgeschaft. Maar verder…? Ik heb eigenlijk geen idee.
Vorig jaar betaalden we zo’n € 600,- per persoon. In totaal dus zo’n € 1.200,-. De aanslag betalen we altijd ineens, zodat we er meteen vanaf zijn. Al zijn we er dan nog niet. Het kost namelijk ook € 7,73 om de vuilcontainer te legen. Per keer! Die kosten kunnen we prima dragen, maar het wordt wel erg duur.
“Voor kwijtschelding was ik waarschijnlijk eerst het gemeentehuis binnengestapt” - Tineke
Ik heb nog nooit kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen aangevraagd, maar ik zou niet precies weten waar ik daarvoor terecht kan. Jij vertelt me net dat ik daarvoor bij de Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland terechtkan. Zelf was ik waarschijnlijk eerst het gemeentehuis binnengestapt.”
Tineke en Maxie vervolgen hun weg. Iets verderop komen we Rajko tegen. Hij zet net de boodschappen in zijn auto.
Rajko, werkt bij een glasbedrijf
“Onroerendezaakbelasting, afvalstoffen- en rioolheffing. Die drie gemeentelijke belastingen komen als eerste bij me op. Onze aanslag betalen we altijd in delen. Dan voel je de pijn niet zo. Ik heb zelf nog nooit financiële problemen gehad, maar een bekende van mij wel. Hij heeft toen kwijtschelding aangevraagd. Volgens mij was dat nog een heel proces. Je moet namelijk aan veel voorwaarden voldoen, maar uiteindelijk is alles goed gekomen. Hij hoefde toen niets te betalen. Ik vond het fijn om te zien dat de gemeente toen de helpende hand bood.
Verduurzaming
Ik vind de informatie over de gemeentelijke belastingen voldoende. Je leest erover in de lokale media, ontvangt brieven en kan online zaken opzoeken. De tarieven gaan omhoog, maar ik vind niet dat daar meer uitleg voor moet komen waarom. Iedereen heeft daar namelijk een mening over en dat kan voor onrust zorgen. Wel vind ik dat de gemeente meer geld moet vrijmaken voor subsidies om woningen te verduurzamen. In mijn werk zie ik nog te vaak slechte isolatie, terwijl het belangrijk is om het gas- en stroomverbruik terug te dringen. Daardoor kunnen burgers veel geld besparen en worden we ook minder afhankelijk van het buitenland.”
Rajko stapt zijn auto in en rijdt weg. Een paar straten verderop komen we Miranda en haar dochter tegen. Zij doen samen boodschappen, maar Miranda heeft even tijd voor onze vragen.
Miranda, voormalig ondernemer
“Een tijdje geleden is ons gezin vanuit Bodegraven naar Zegveld verhuisd. Zegveld valt onder de gemeente Woerden en de gemeentelijke belastingen zijn daar flink lager dan hier. Volgens mij scheelt het zo’n 15 tot 20% per jaar. In de lokale media las ik dat de lokale lasten in 2023 niet verder zullen stijgen. Maar we wachten nog op de aanslag om het zeker te weten.
“Ik zou het liefst hulp zoeken bij een lokale organisatie” – Miranda
Lokale hulp
Mijn man regelt meestal de belastingzaken. We hebben afgesproken om de aanslag in één keer te betalen. Dan zijn we er voor de rest van het jaar vanaf. De optie kwijtschelding kende ik nog niet. Ik weet dus ook niet hoe ik dat aan moet vragen als dat nodig is. Daar zou best meer informatie over gegeven kunnen worden door de gemeente. Bijvoorbeeld over aan welke voorwaarden je moet voldoen. Waarschijnlijk zou ik zelf hulp inroepen bij een lokale organisatie, zoals een maatschappelijk werker. Dan voelt de afstand toch wat minder groot.”
Miranda en haar dochter vervolgen hun weg en wij lopen nog een laatste rondje door het centrum van Bodegraven. Daar komen we Mette en haar Portugese vriend tegen.
Mette, student
Mette: “We gaan even op bezoek bij mijn ouders. Ik ben hier namelijk opgegroeid. Zelf woon ik in Utrecht. Daar huur ik een woning van de SSH Student Housing. Zij nemen alles uit handen, dus ook de gemeentelijke belastingen. Die worden verrekend in de serviceprijs. Maar hoe hoog de bedragen zijn? Dat weet ik niet precies. Volgens mij is Utrecht wel goedkoper dan Bodegraven. Ik weet dat iedere gemeente zelf de tarieven bepaalt.
Spaarpotje
Als ik later zelf de gemeentelijke belastingen moet betalen, dan betaal ik de aanslag waarschijnlijk in één keer. Waarschijnlijk maak ik daar een apart spaarpotje voor aan. Verder weet ik eigenlijk vrij weinig van de gemeentelijke belastingen af. Zo weet ik niet of de gemeente Utrecht zelf belasting ophaalt of dat dit wordt gedaan door een andere organisatie. Het onderwerp leeft ook niet echt. Ik vind persoonlijk dat er meer voorlichting gegeven mag worden over gemeentelijke belastingen. Als je burgers meer inzicht geeft in de redenen om deze belastingen te heffen, dan krijgen ze vanzelf meer inzicht en begrip.”
Twee soorten belasting
In Nederland bestaan twee soorten gemeentelijke belasting: belastingen en heffingen. Onder de eerste soort vallen bijvoorbeeld onroerendezaakbelasting (OZB), toeristenbelasting, forensenbelasting, hondenbelasting en parkeerbelasting. De gemeente mag voor deze belastingen zelf bepalen waarvoor zij dit geld gebruiken.
Daarnaast betaal je heffingen. Bekende voorbeelden zijn de afvalstoffen- en rioolheffing. De opbrengsten uit die heffingen moeten ook gebruikt worden voor dat doel, hier dus: de kosten voor het onderhoud aan het riool. En de gemeente mag dan ook alleen de kosten hiervoor als heffing bij de burger in rekening brengen.
Aanvraag kwijtschelding doen?
Denkt u dat u de gemeentelijke belastingen niet kunt betalen? Dan kunt u een Aanvraag kwijtschelding doen bij uw gemeente. Neem hiervoor contact op met de gemeente waar u woont. De gemeente kijkt dan naar uw vermogen, inkomsten en uitgaven. En bepaalt of u inderdaad kwijtschelding krijgt. U kunt geen bezwaar maken tegen de hoogte van het tarief. Wel kunt u de gemeenteraad laten weten dat u het niet eens bent met het tarief.
Hebt u kwijtschelding aangevraagd? En bent u het niet eens met het antwoord? Dan kunt u in beroep gaan bij de gemeente. Wordt uw beroep afgewezen? Dan kunt u terecht bij een Juridisch Loket via telefoonnummer 0800-8020. U kunt ook contact opnemen met Sociaal Raadslieden bij u in de buurt. Kijk voor meer informatie op www.sociaalraadslieden.nl of bel 030-721 0721. Zij kunnen u ook helpen met algemene vragen over de Aanvraag kwijtschelding.
Wij staan voor u klaar
Luistert de gemeente nog steeds niet? Of bent u niet tevreden met de manier waarop de gemeente u te woord staat? Dan helpt de Nationale ombudsman u graag verder. Bel ons gratis op 0800 – 3355555 of dien online een klacht in.
