De heer Abdul 1 vreesde dat zijn 16-jarige zoon Elias radicaliseerde2 en mogelijk wilde uitreizen naar Syrië. Hij meldde dit op 17 december 2013 via zijn huisarts bij de politie Amsterdam en de gemeente Amsterdam, waarna de wijkagent en gemeenteadviseurs een aantal malen bij het gezin op huisbezoek gingen.
Elias kreeg op 26 december 2013 ruzie met zijn vader en liep weg van huis. Dat was de laatste keer dat de heer Abdul zijn zoon zag. De heer Abdul deed op 27 december 2013 aangifte bij de politie van vermissing.
In september 2014 had de heer Abdul telefonisch contact met zijn zoon Elias, die inderdaad was uitgereisd naar Syrië. Volgens de heer Abdul heeft Elias hem tijdens één van de gesprekken verteld dat hij op 29 december 2013 vanaf Schiphol met Turkish Airlines naar Turkije is gevlogen. Op 18 januari 2015 kreeg de heer Abdul het trieste bericht dat zijn zoon Elias bij een bomaanslag om het leven is gekomen.
De heer Abdul heeft bij de Nationale ombudsman en de Ombudsman Metropool Amsterdam erover geklaagd dat:
a. de overheidsinstanties niet hebben voorkomen dat zijn zoon Elias naar Syrië is uitgereisd en dat de gemeente Amsterdam en de politie Amsterdam bij hem de verwachting wekten dat het wel goed zou komen.
b. de politie Amsterdam en de gemeente Amsterdam vanaf het moment dat Elias was verdwenen hem niet goed hebben geïnformeerd en de toezeggingen om hem te informeren / terug te bellen niet zijn nagekomen.
Tijdens het onderzoek van de ombudsmannen bleek dat Elias vanaf september 2012 reeds in beeld was bij de gemeente Amsterdam en politie Amsterdam vanwege mogelijke radicalisering. In dit verband klaagt de heer Abdul erover dat:
c. de gemeente en politie hem niet op de hoogte hebben gesteld van de zorgen die er sinds september 2012 waren over de minderjarige Elias.
Het is een vereiste van behoorlijk overheidsoptreden dat de overheid binnen het wettelijk kader en eerlijk en oprecht handelt, doet wat zij zegt en gevolg geeft aan rechterlijke uitspraken. Het vereiste van betrouwbaarheid houdt in dat de overheid afspraken en toezeggingen nakomt. Als de overheid gerechtvaardigde verwachtingen heeft gewekt bij een burger, moet zij deze ook honoreren.
Samengevat concluderen de ombudsmannen dat de gemeente en de politie voldoende adequaat hebben gereageerd op de melding van de heer Abdul door hem meteen te bezoeken, met hem de mogelijke aanpak ter voorkoming van de uitreis Elias te bespreken, een paspoortmaatregel te treffen ter voorkoming van de uitreis en, na de vermissing van Elias, zoekacties te verrichten en een maatregel in gang te zetten om Elias bij aantreffen meteen aan te houden en terug te brengen, hoewel niet kan worden vastgesteld of deze maatregel officieel is verwerkt. Niet is gebleken dat de gemeente en de politie hebben toegezegd of de gerechtvaardigde verwachting hebben gewekt dat Elias niet zou kunnen uitreizen vanwege eventuele getroffen maatregelen of ondernomen acties. De klacht van de heer Abdul dat de overheidsinstanties niet hebben voorkomen dat zijn zoon Elias naar Syrië is uitgereisd en dat de gemeente Amsterdam en de politie Amsterdam bij hem de verwachting wekten dat het wel goed zou komen, is ongegrond.
Het vereiste van goede informatieverstrekking houdt in dat de overheid ervoor zorgt dat de burger de juiste informatie krijgt en dat deze informatie klopt en volledig en duidelijk is. Zij verstrekt niet alleen informatie als de burger erom vraagt, maar ook uit zichzelf.
De ombudsmannen stellen wel vast dat de politie en de gemeente in de periode vóór de melding van de heer Abdul beschikten over informatie over een zorgelijke ontwikkeling bij de minderjarige Elias, betrekking hebbend op zijn geestelijk welzijn en veiligheid, dat die informatie op transparante wijze gedeeld had moeten worden met de heer Abdul en dat dit niet is gebeurd. De klacht van de heer Abdul dat de gemeente en politie hem niet op de hoogte hebben gesteld van de zorgen die er sinds september 2012 waren over de minderjarige Elias, is gegrond.
Verder concluderen de ombudsmannen dat de politie en de gemeente in de periode vanaf de vermissing van Elias te kort zijn geschoten in de informatieverstrekking naar de heer Abdul toe door hem niet uit eigen beweging te informeren en het nummer van een contactpersoon te geven. De klacht van de heer Abdul dat de politie Amsterdam en de gemeente Amsterdam vanaf het moment dat Elias was verdwenen hem niet goed hebben geïnformeerd en de toezeggingen om hem te informeren / terug te bellen niet zijn nagekomen, is gegrond.
Notes
- [←1]
-
In dit rapport zijn gefingeerde namen gebruikt
- [←2]
-
het proces waarbij een persoon of groep in toenemende mate opvattingen ontwikkelt die op gespannen voet of zelfs haaks staan op de democratische rechtsorde; daarnaast is een persoon of groep steeds meer bereid om daar in de praktijk consequenties aan te verbinden.
