Verzoeker wilde op het Nederlandse consulaat in Barcelona een Nederlandse identiteitskaart aanvragen. Het consulaat stelde voor het verkrijgen hiervan als voorwaarde dat hij een bewijs van uitschrijving uit Nederland niet ouder dan zes maanden moest kunnen overhandigen. Over dit vereiste klaagt verzoeker bij de Nationale ombudsman.
Men kan ook een id-kaart aanvragen bij bijvoorbeeld de gemeente Den Haag Afdeling Landelijke Taken. Uit onderzoek van de Nationale ombudsman is gebleken dat de gemeente Den Haag en het consulaat in Barcelona niet dezelfde eisen stellen aan de aanvraag. De gemeente Den Haag vraagt namelijk geen bewijs van uitschrijving, maar controleert zelf in de GBA of de burger niet is ingeschreven terwijl het consulaat wel vraagt om een uitschrijving.
Volgens de minister van Buitenlandse Zaken hebben nagenoeg alle posten toegang tot het GBA maar raadpleegt het consulaat het GBA niet, omdat dit kosten met zich meebrengt.
Dit argument overtuigde de Nationale ombudsman niet. De Nationale ombudsman overwoog verder dat de Paspoortwet de eis stelt dat de burger woonachtig is in het gebied van de post. De post zou er dan ook voor kunnen kiezen om de burger alternatieven te bieden om dit aannemelijk te maken, zoals bijvoorbeeld door het overleggen van een koop- of huurcontract. Als het consulaat toch per se een bewijs van uitschrijving wil zien, dan is de Nationale ombudsman van oordeel dat het consulaat de GBA zelf dient te raadplegen en eventueel de kosten daarvan aan de aanvrager kan doorberekenen. De Nationale ombudsman acht dan ook de gedraging in strijd met het vereiste van samenwerking; het consulaat had namelijk op eenvoudige wijze de bewijsstukken kunnen verkrijgen door het GBA te raadplegen.
Het is de Nationale ombudsman opgevallen dat posten bij de eerste aanvraag voor een id-kaart vragen om een recent bewijs van uitschrijving terwijl gegevens van een eerdere aanvraag van bijvoorbeeld tien jaar geleden nog wel kunnen worden gebruikt. Daarnaast is het de Nationale ombudsman opgevallen dat de eisen die de Nederlandse posten in het buitenland aan een aanvraag voor een Nederlandse id-kaart stellen niet steeds gelijk zijn.
De Nationale ombudsman geeft de minister van Buitenlandse Zaken daarom in overweging om de voorwaarden waaraan een aanvraag voor een Nederlandse id-kaart in het buitenland moet voldoen, nog eens te bezien met inachtneming van het oordeel in dit rapport.
