Verzoekers, de directeuren van Amnesty International (AI) en Vluchtelingenwerk Nederland (VW) klagen erover dat de IND en de KMar een Afghaan, de heer S, die op 27 november 2008 in de transitruimte op Schiphol verbleef niet of niet voldoende in de gelegenheid hebben gesteld om een asielvezoek in te dienen.
De heer S is op 27 november 2008 als uitgeprocedeerde asielzoeker Zweden uitgezet. Hij werd daarbij geëscorteerd door drie Zweedse beambten. Het gezelschap maakte onderweg een transitstop van enkele uren op Schiphol. De Zweedse gemachtigde van S was van mening dat de Zweedse autoriteiten belangrijke aspecten uit het asielrelaas van S over het hoofd hadden gezien. De gemachtigde heeft in een petitie aan de Mensenrechtencommissie van de VN laten weten dat S bij terugkeer in Afghanistan te vrezen voor vervolging. Daarnaast heeft de gemachtigde AI in Amsterdam verzocht om te interveniëren. AI schakelt daar VW bij in. AI en VW vragen de IND en het Hoofd Doorlaatpost van de KMar om S in staat te stellen op Schiphol een asielaanvraag in te dienen.
Het Hoofd Doorlaatpost van de KMar en de IND op Schiphol hebben de signalen van AI en VW genegeerd en zijn daarbij voorbij gegaan aan de in 2005 aangepaste werkwijze over hoe te handelen als een maatschappelijke organisatie aangeeft dat het noodzakelijk is dat een transit-deportee op Schiphol asiel aanvraagt. Hiermee hebben zij, uit naam van de minister van Defensie en de staatssecretaris van Justitie, bewust het risico genomen van schending van het in artikel 33 van het Vluchtelingenverdrag en in artikel 3 EVRM gewaarborgde verbod op refoulement.
De onderzochte gedraging is niet behoorlijk.
In een aanbeveling geeft de Nationale ombudsman geeft de minister van Defensie en de minister van Justitie in overweging om de in 2005 ontwikkelde werkwijze over de handelswijze bij asielaanvragen kenbaar gemaakt door maatschappelijke organisaties, voor een transit-deportee die soms nog moet aankomen, expliciet vast te leggen in een protocol. Ook geeft de Nationale ombudsman in overweging om in overleg met AI en VW de werkwijze met betrekking tot interventies van deze organisaties zo te concretiseren dat een situatie als die in het geval van de heer S. zich in de toekomst niet meer kan voordoen.
