Als asielzoekerscentra en noodopvanglocaties in Nederland vol zitten, kan de regering de veiligheidsregio's in Nederland vragen om crisisnoodopvanglocaties te openen. Die mogen van mindere kwaliteit zijn dan gewone opvang, omdat ze bedoeld zijn voor een korte periode. Maar inmiddels verblijven er duizenden asielzoekers máándenlang in de crisisnoodopvang. Die is daar niet voor bedoeld, omdat de voorzieningen er niet goed genoeg zijn.
De Nationale ombudsman en de Kinderombudsman ontvangen regelmatig klachten over verschillende dingen die mis gaan bij de opvang van asielzoekers. Die klachten gaan bijvoorbeeld over dat het lang duurt voordat de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) beslissingen neemt, over de problemen met de gezinshereniging én over hoe gezinnen leven in de (crisis)noodopvang.
Het onderzoek ging over wat er moet gebeuren om de voorzieningen in de crisisnoodopvang te verbeteren. De ombudsmannen kwamen tot de conclusie dat de overheid te weinig oog heeft voor eigen regie van volwassen en kinderen en niet zorgt voor een menswaardige levensstandaard. Ook geeft de overheid te weinig informatie en zijn ze niet open genoeg. Ze gaan voorbij aan wat het beste is voor kinderen en hun ontwikkeling. En ze behandelen verschillende groepen vluchtelingen ongelijk.
De ombudsmannen maakten een 'toetsingskader', een manier waarop ze kunnen controleren of de overheid mensen- en kinderrechten wel naleeft. In dat kader staat bijvoorbeeld aan welke eisen de crisisnoodopvang moet voldoen. Hiermee vragen ze de gemeenten en veiligheidsregio's om nu meteen te zorgen voor beter onderdak voor deze gezinnen met genoeg privacy en mogelijkheden om te koken. Ook vinden ze dat er gezorgd moet worden voor onderwijs en zinvolle dagbesteding. Ze vinden dat de overheid moet doen wat nu al kan, en kennis en ervaringen van bewoners, omwonenden en andere locaties daarbij moet meenemen. Ook vinden ze dat de overheid moet stoppen met deze gezinnen zo vaak te verplaatsen. En meer met kinderen moet praten, en ervoor zorgen dat er professioneel zicht komt op hun ontwikkeling.
Aan het ministerie van Justitie en Veiligheid vragen ze om er, samen met de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor te zorgen dat de crisisnoodopvang een vaste opvang wordt. En dat de IND meer blijvende capaciteit krijgt om wachtlijsten op te lossen en te voorkomen. Ook willen ze dat er geïnvesteerd wordt in de blijvende kwaliteit en capaciteit van het onderwijs voor nieuwkomers.
