Als je schulden hebt, ben je vaak genoodzaakt het ene gat met het andere te vullen. Als tot overmaat van ramp een deurwaarder beslag op je inkomen legt, raak je gemakkelijk nog dieper in het rood. Daarom heeft de overheid een beslagvrije voet wettelijk vastgesteld. Dat is het deel van het inkomen dat nodig is voor het eerste levensonderhoud. In beginsel is de beslagvrije voet 90% van de bijstandsnorm, plus een bedrag voor woonkosten en ziektekostenpremie. De deurwaarder mag geen beslag leggen op dat deel van je inkomen.
Op papier geeft dit goede bescherming, maar in de praktijk gaat het vaak mis. Ik krijg vaak klachten over deurwaarders die mensen met schulden in een lastig parket brengen omdat ze de beslagvrije voet te laag vaststellen. Of omdat ze hem helemaal negeren.
Dit overkwam Marlon*. Sinds zijn pensionering is hij met zijn vrouw Victoria* teruggekeerd naar zijn geboortegrond Curaçao. Marlon heeft jaren geleden een lening afgesloten, die hij grotendeels heeft afgelost. Als hij ongeneeslijk ziek wordt en een chemokuur moet volgen, gaat hij tijdelijk bij zijn dochter in Nederland wonen. Vanwege zijn hoge ziektekosten kan hij de aflossing van zijn lening een paar keer niet betalen.
Vlak nadat Marlon terug is op Curaçao, krijgt hij een e-mail van een deurwaarder. Daarin staat dat de deurwaarder per direct Marlons gehele AOW én zijn pensioentje inhoudt. Van de ene op de andere dag heeft Marlon dus geen inkomen meer. En het inkomen van Victoria is met 120 euro per maand ook veel te laag om alles van te betalen.
Marlon is ten einde raad. Hij neemt contact met mij op. En we gaan met de deurwaarder praten. Die zegt dat hij de beslagvrije voet niet toepast omdat Marlon in het buitenland woont. Dat vind ik niet terecht. In de wet staat inderdaad niet letterlijk dat de beslagvrije ook voor mensen in het buitenland geldt. Maar de wet zegt wel dat iedereen recht heeft op het bestaansminimum ter hoogte van de beslagvrije voet. Gelukkig is de deurwaarder het met mij eens. Hij verhoogt de beslagvrije voet naar 450 euro. Dat vind ik te mager. Uiteindelijk komen we uit op 867 euro. Nog altijd minder dan de beslagvrije voet die Marlon in Nederland zou hebben, maar het leven op Curaçao is ook goedkoper.
De afgelopen maanden heb ik onderzoek gedaan naar de ervaringen van mensen met deurwaarders. Het televisieprogramma Kassa besteedt hier vanavond ook aandacht aan. Want er moet wat veranderen. Ik heb gemerkt dat een deel van de deurwaarders onvoldoende rekening houdt met de belangen van mensen met schulden. Daarmee duwen ze mensen verder in de financiële put. Ze moeten zich als een betrouwbare vertegenwoordiger van de overheid gedragen. Want iedereen moet op de overheid kunnen vertrouwen, ook als je schulden hebt.
*Gefingeerde naam
