Het Openbaar Ministerie (OM) kan burgers om tips vragen voor het oplossen van strafbare feiten. Soms looft het OM dan een financiële beloning uit voor de gouden tip. De Nationale ombudsman deed onderzoek naar hoe burgers worden geïnformeerd in de procedure rondom het geven van tips. En welke informatie zij wel en niet krijgen. Hij concludeert dat de informatieverstrekking tekortschiet. Hij roept het OM en de politie op om dat te verbeteren.
Burgers hebben volgens de Nationale ombudsman niet altijd het gevoel dat hun inbreng serieus wordt behandeld en gewaardeerd. Terwijl het OM hen, met het uitloven van een financiële beloning, wel uitnodigt en aanmoedigt om actief informatie te delen. Voor burgers is op dit moment onduidelijk wat er gebeurt met de informatie die zij delen en hoe de tip wordt geregistreerd en beoordeeld. Ook krijgen burgers vaak geen terugkoppeling, of alleen als ze erom vragen. De ombudsman vindt het belangrijk dat de overheid behoorlijk omgaat met (informatie van) burgers.
Afgeschermd karakter
De Nationale ombudsman begrijpt dat opsporingsonderzoeken een afgeschermd karakter hebben. Uiteraard moeten het OM en de politie in lopende opsporingsonderzoeken terughoudend zijn met het delen van inhoudelijke informatie aan burgers. De ombudsman begrijpt ook dat, met het delen van informatie over wat er precies met een tip is gebeurd, een risico ontstaat dat er informatie over de inhoud van een opsporingsonderzoek wordt prijsgegeven. Hierdoor kunnen tipgevers tenslotte zelf ook gevaar lopen. Maar de ombudsman begrijpt niet dat burgers nu ook geen algemene informatie krijgen over hoe de tipgeversprocedure zelf er precies uitziet. Opvallend is dat vooral het afgeschermde karakter van opsporingsonderzoeken de boventoon voert om geen informatie met burgers te delen. Terwijl algemene informatie over het proces los staat van de informatie over de inhoud van opsporingsonderzoeken.
Beter informeren
Burgers willen volgens de ombudsman onder meer beter geïnformeerd worden over hoe de tipgeversprocedure eruit ziet en wat er binnen dat proces in zijn algemeenheid met een ingediende tip gebeurt. En hoe het OM en/of de politie met tips en het toekennen van beloningsgeld omgaan. Ze willen weten hoe het registratieproces en het selectie- en beoordelingsproces eruitzien en hoe zij te horen krijgen of ze al dan niet in aanmerking komen voor een beloning. Burgers willen het gevoel hebben dat de procedure eerlijk verloopt. Meer duidelijkheid kan bovendien de bereidheid van burgers vergroten om in strafzaken rechtstreeks inlichtingen aan het OM en/of de politie te geven. De ombudsman beveelt het OM en de politie aan om op hun website laagdrempelige en eenduidige informatie te delen over hoe de procedure eruit ziet. En over hoe burgers vragen kunnen stellen wanneer zij meer willen weten over de procedurele aspecten van de tipgeversprocedure. Ook moet er informatie staan over de mogelijkheden om (opnieuw) te laten toetsen of een beloning uitgekeerd moet worden.
