Joren (niet de echte naam) verhuist in 2013 na zijn studie naar Suriname. Hij gaat daar aan het werk, maar verdient wel minder dan in Nederland. Hij vraagt DUO om een verlaging van het maandelijkse bedrag dat hij aflost aan zijn studieschuld. Maar hij ontvangt geen reactie. DUO blijft zijn het bedrag baseren op zijn oude, Nederlandse loon.
Schuld aflossen
Na de aflossingstermijn van 15 jaar houdt Joren een betalingsachterstand van 15.000 euro over. Die schuld moet hij betalen. Joren doet zijn best en maakt een aantal keer 1000 euro over. Maar met zijn loon lukt het niet om de schuld snel af te lossen. Daarom signaleert DUO in 2018 zijn paspoort. Dat betekent dat Joren geen nieuw paspoort kan aanvragen, tot hij zijn schuld betaalt. Dat doet DUO vaker als oud-studenten met een studieschuld in het buitenland wonen.
In 2019 raakt Joren werkloos en kan hij nog minder aflossen. Hij gaat op zoek naar een nieuwe baan. Maar zijn paspoort is inmiddels verlopen. En zonder geldig paspoort neemt niemand hem aan. Joren zit muurvast. Hij kan pas een nieuw paspoort krijgen als hij zijn schuld betaalt. Maar zonder nieuw paspoort krijgt hij geen nieuwe baan.
Geen paspoort, geen baan
Hij neemt contact op met DUO. Zij vertellen hem dat ze gewoon de regels volgen. En dat hij echt eerst zijn schuld moet betalen, voordat hij een nieuw paspoort kan krijgen. Joren snapt er niets van. Waarom denkt DUO niet met hem mee? Hij krijgt geen nieuwe baan en kan zich zonder paspoort ook nergens inschrijven. Of een nieuw rijbewijs aanvragen. Wat nu?
In mei 2022 mailt hij ons en komt hij in contact met collega Franca. Zij neemt direct contact op met DUO. Hier moet toch een oplossing voor zijn? Franca wijst ook op een eerder onderzoek van ons. Daarin schrijven we dat DUO beter rekening moet houden met het perspectief van oud-studenten. En de verschillende situaties waar zij in zitten.
Rekening houden met de situatie
Een medewerker van DUO pakt het op, en zorgt dat Joren een tijdelijk paspoort kan aanvragen. Zo kan hij weer aan het werk en andere dingen regelen. Ook treffen ze samen een betalingsregeling.
Ik ben blij dat DUO dit uiteindelijk regelde. Toch is het jammer dat wij hierbij nodig waren. Joren liet zien dat hij zijn schuld wel wilde betalen, maar dat het simpelweg niet ging. Daarom is het belangrijk dat de overheid rekening houdt met de situatie waarin burgers zitten. En niet alleen maar regels uitvoert.
De persoon op de foto is niet de persoon uit de tekst.
Deze column is ook verschenen in De Telegraaf van 13 augustus 2022.
