Veel huizen in Groningen hebben schade door de aardbevingen. Wij gingen langs in Opwierde in Appingedam. Deze wijk was als eerste aan de beurt om versterkt te worden. Duizenden woningen stonden op de lijst, behalve het ‘vergeten hoekje’. De bewoners van deze 337 huizen wisten jarenlang niet wat er met hun woning zou gebeuren. Hoe is het nu met hen?
Er zijn weinig mensen op straat in Opwierde. Niet gek: de lucht is grijs en het waait hard. In veel tuinen zien we blauwe makelaarsborden staan. Met daarop in grote letters: #EnWijDan?
Op de hoek van de Secr. Holscherlaan staat een groepje mensen te kletsen. Als we ze aanspreken, wijst iedereen naar Dik. Hij is de vertegenwoordiger van dit blok huizen van de klankbordgroep en kan ons meer vertellen.
Dik (48), proces operator
“Onveilig? Nee hoor, dat voel ik me niet. Maar tot vorig jaar voelde ik me wel achtergesteld. Deze wijk wordt bijna geheel vernieuwd, maar onze drive-in woningen zouden eigenlijk alleen eenvoudig worden versterkt. En de rest van dit deel van de wijk bleef met lege handen achter. Dat is toch oneerlijk?
We hebben al jarenlang weinig aan onze woningen gedaan. Want steeds werden we weer in de wacht gezet. Als we geen actie hadden ondernomen, waren onze woningen straks ruim een ton minder waard geweest dan de rest.”
Statement maken
“Met meerdere bewoners uit de buurt zijn we in actie gekomen. We hebben filmpjes opgenomen, brieven geschreven en via meerdere Kamerleden invloed gehad in Den Haag. Ook de Nationale ombudsman en Mark Rutte zijn hier geweest.
Een van onze buurtgenoten confronteerde Mark Rutte met de ongelijkheid in de wijk. Toen begon alles voor ons. Met de boodschap #EnWijDan? maakten we een statement. Je kunt niet één groep bewoners in een wijk in de steek laten. En doen alsof er niets aan de hand is.
“Hoe ziet de speelomgeving van mijn zoontje er straks uit?” - Dik
Ons werk heeft effect gehad. In september 2020 kregen we persoonlijk bericht van minister Ollongren. Onze huizen worden ook gesloopt en herbouwd. Daar zijn we heel blij mee.”
Veel tijd en energie
“Maar het gedoe is nog lang niet klaar. Nog steeds overleggen we iedere maand met de Nationaal Coördinator Groningen en de gemeente. Wanneer gaan onze huizen plat? En wat krijgen we ervoor terug? Waarschijnlijk krijgen we pas tussen 2023 en 2026 een nieuwe woning. Dus het wachten is nog lang niet voorbij. We dealen hier al sinds 2014 mee. Dat vraagt veel van de mensen.
Ik ben hier iedere dag mee bezig. Ik zit in meerdere appgroepen en spreek veel mensen als ik mijn hond uitlaat. “Is er nog nieuws over de planning van de fasering?”, is de meest gestelde vraag.”
Zorgen om zoontje
“Vooral voor mijn zoontje vind ik deze situatie heftig. Hij is nu bijna acht. Veel van zijn vriendjes gaan verhuizen. Bijvoorbeeld omdat hun ouders er helemaal klaar mee zijn. Of omdat het huis naast hen is opgekocht. Die opkoper verhuurt zo’n huis vaak weer aan arbeidsmigranten. De meeste mensen willen niet naast zo’n grote groep arbeidsmigranten wonen. Omdat ze tot in de late uren lawaai maken.
Ik woon al 48 jaar in Opwierde en voel dat de sfeer in de wijk is veranderd. Ik vraag me ook af hoe de speelomgeving van mijn zoontje er straks uitziet. Als zijn vaste vriendjes weg zijn en hij geen kameraadjes meer heeft om mee te spelen. ”
We wensen Dik veel sterkte en lopen verder de wijk in. Daar komen we Monique en Lois tegen, die hun hond uitlaten.
Monique (44), huismoeder en dochter Lois (11)
Monique: “Ik voel me veilig in mijn huis. Maar ik woon hier ook pas een jaar. De schade bij ons valt mee. Al let ik er ook niet meer echt op, moet ik zeggen. Volgend jaar wordt ons huis gesloopt. Dan gaan we naar een wisselwoning. “Center Parcs” noem ik dat. Daar blijven we dik een jaar, verwacht ik. Of langer. Tot nu toe loopt alles uit.”
Lois: “Mijn vriendinnetjes moeten ook uit hun huis. Echt iedereen.”
Alleen maar beter
Monique: “In korte tijd moet ik veel beslissingen nemen. Een nieuwe inrichting uitzoeken, terwijl ik nog geen beeld van ons nieuwe huis heb. Dat is wel gek. Maar ik sta er positief in. Het kan alleen maar beter worden.” Lois: “Ik vind het wel leuk dat we naar een wisselwoning gaan. Maar ook weer even wennen.”
Een paar straten verderop bellen we aan bij een huis met een blauw bord in de tuin. Lenie doet open.
Lenie (58), arbeidsongeschikt
“Ik voel me helemaal niet veilig in mijn huis. Door al die aardbevingen ben ik angstig geworden. In 2012 hadden we de ergste schade, na de aardbeving bij Huizinge. Alles schudde. In de binnenmuur zat een grote scheur, van de fundering tot de nok. De isolatie was gezakt en we hadden schimmel in huis.”
Terugkerende scheuren
“De schade hebben we meteen gemeld. Gelukkig werd alles vergoed. Negen dagen verbleven we in een noodwoning, terwijl ons huis gerepareerd werd. Maar twee jaar geleden was het weer mis met de binnenmuur. Reparaties hebben weinig zin, de scheuren komen steeds terug.
Wij horen bij het vergeten hoekje. Jarenlang wisten we niet wat er met ons huis ging gebeuren. Nu weten we eindelijk dat wij ook een nieuw huis krijgen.”
Ergernis
“Ik baal enorm van de situatie. Ik zou van alles willen aanpassen in huis, zoals een nieuwe keuken en een nieuwe vloerbedekking op de trap. Maar dat is zonde van het geld. We krijgen toch een nieuw huis. Hoe ik naar de toekomst kijk? Met gemengde gevoelens. Het wachten duurt al zo lang.”
Lenie wijst naar een rij huizen tegenover haar straat.
“Al die huizen hadden al af moeten zijn. Maar er zijn fouten gemaakt bij de oplevering. Zal het bij ons wel goed gaan? Ik durf het eigenlijk niet meer te hopen.”
Lenie verwijst ons naar Marja. Zij maakt zich al jaren hard voor de bewoners van het vergeten hoekje. En heeft daarover ook een klacht ingediend bij de Nationale ombudsman.
Marja (41), HR-adviseur
“Mijn man en ik zijn zo klaar met het gedoe dat we hebben besloten te verhuizen. Weg uit het aardbevingsgebied. Als we niet zoveel gezeik hadden gehad rondom de gaswinning, hadden we die stap niet gezet. In ieder geval niet nu. We woonden hier altijd heel fijn. Maar we willen de regie over ons leven terug.”
Actievoeren
“Veertien jaar geleden gingen we in deze wijk wonen. Ik kom oorspronkelijk uit Brabant, mijn man uit Appingedam. Over de aardbevingen had ik weleens wat gehoord, maar ik dacht er weinig over na.
“Het liefst wil ik trots zijn op ons nieuwe huis” - Marja
Dat is nu wel anders. Ik heb me veel ingezet voor #EnWijDan. Telefoongesprekken gevoerd, Tweede Kamerleden rondgeleid, klankbordgroepen opgezet. Ik heb alle debatten over de gaswinning teruggekeken en kamerstukken verzameld. Zo probeerde ik te begrijpen hoe ons hoekje vergeten kon worden.”
Nachtmerries
“Het was zo pijnlijk. Vanuit onze tuin hadden we uitzicht op huizen die wél heropgebouwd werden. En wij zouden niets krijgen. Ik heb me ook onveilig gevoeld. ’s Nachts droomde ik dat de plafondplaten naar beneden kwamen. En dat we het huis niet uit konden.
Gelukkig worden deze huizen uiteindelijk ook gesloopt en heropgebouwd. Ik gun mijn buren weer toekomstperspectief. Het is een gezellige buurt, maar mensen worden uit elkaar gedreven. In het blok aan de overkant moesten bewoners allemaal voor eenzelfde soort huis kiezen. Als één iemand iets anders wilde, stond het hele proces stil. Mensen gaven elkaar de schuld van de vertraging.”
Weer plannen maken
“Politici in Den Haag moeten beseffen dat er achter ieder huisnummer mensen wonen. Mensen die al jaren in onzekerheid leven. Voor ons is dat straks voorbij. Eindelijk kunnen we weer plannen maken. Het liefst wil ik trots zijn op ons nieuwe huis. Het straks aan iedereen laten zien. Maar dat kan ik niet over mijn hart verkrijgen. Want ik weet wat ik hier achterlaat…”
Volg onze acties
Wilt u de acties en onderzoeken van de Nationale ombudsman volgen? Op onze websitepagina ‘Gevolgen gaswinning’ ziet u in een overzicht wat we eerder onderzochten en wat we de komende tijd oppakken. Lees ook ons digitale magazine 'Groningen en Drenthe: verscheurd vertrouwen'. Daarin kijken we samen met bewoners terug en vooruit.
Een klacht indienen
Woont u in het aardbevingsgebied? En loopt u vast met een overheidsinstantie? Bel ons dan op 088-223 4455 of stuur een mail naar gaswinning@nationaleombudsman.nl. Wij staan voor u klaar.
