Onlangs heeft de Veteranenombudsman een spoedinterventie over een Afghaanse tolk uitgezet bij het ministerie van Defensie. Deze tolk, met een volgens Nederlandse veteranen uitstekende staat van dienst, zat al sinds 2019 in een AZC en had jarenlang getolkt voor de Nederlandse troepen in Uruzgan. Toch lag dit dossier ruim twee jaar stil, ondanks veelvuldig navragen door veteranen.
Door de interventie komt er nu op korte termijn volledige duidelijkheid over de aanvraag om gezinsherening. De casus roept bij de ombudsman vragen op: hebben het ministerie en de IND de aanvragen van tolken die al in Nederland verblijven wel goed in beeld? En zijn zij doordrongen van de urgentie? Ook de keuze om al in Kabul aan betrokkene te vragen aan te tonen dat hij tolk is geweest en tal van documenten te overleggen, roept de nodige vragen op. Neemt een dergelijke handelwijze niet veel te veel kostbare tijd in beslag? Hoe wordt de veiligheid in die periode gegarandeerd? En is er goede rechtshulp geregeld, als wordt beslist betrokkene niet over te brengen naar Nederland?
Reinier van Zutphen: "Nederlandse veteranen lieten mij weten zich zorgen te maken, omdat zij in dit dossier vastlopen bij Defensie. Zij voelen zich nog altijd betrokken bij hun voormalige tolken. Voldoet Nederland door deze werkwijze aan de verplichting om de tolken te beschermen die voor onze militairen zo belangrijk zijn geweest en voor wie Nederland een morele zorgplicht heeft?"
Terugtrekking uit Afghanistan
De afgelopen jaren is het ministerie van Defensie aan de slag gegaan met het tolkendossier. Dit dossier is, door terugtrekking van de coalitietroepen in Afghanistan, in een stroomversnelling gekomen. De situatie van de (voormalige) Afghaanse tolken en hun familie is onveilig.