De Nationale ombudsman doet sinds 2017 oriënterend onderzoek naar het gebruik van bodycams door de politie. Op verschillende plaatsen in het land heeft de politie de afgelopen jaren geëxperimenteerd met deze kleine, draagbare camera's. De ombudsman kijkt onder andere naar de informatievoorziening aan de burger, de privacy en de bewaartermijnen van de beelden. Wij hebben onze observaties vanuit dat burgerperspectief gedeeld met de politie en het ministerie. Nu heeft de korpsleiding besloten om de bodycams in te voeren voor de dagelijkse politiepraktijk.
Een bodycam is een op het uniform vastgeklikte camera, waarmee je beeld en geluid kunt opnemen en opslaan. De politie gebruikt de bodycam bijvoorbeeld in bekeuringssituaties om escalatie te voorkomen en achteraf te kunnen nakijken wat precies gebeurd is. Ook is de bodycam inzetbaar bij grote evenementen en demonstraties.
De ombudsman bracht in 2017 een werkbezoek aan de politie Assen en hoorde over het gebruik van bodycams. Dit heeft geleid tot dit verkennend onderzoek. Onderzoekers hebben gesproken met de leiding van het Landelijk Project Bodycams en een vertegenwoordiger van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Ook bezochten zij een van de 'proeftuinen' in Nijmegen.
Aandachtspunten
De Nationale ombudsman heeft in de contacten met de politie en het ministerie onder meer aandacht gevraagd voor de informatieverstrekking aan de burger en voor de belangrijke vraag wie bepaalt welke opnames worden bewaard en voor hoe lang. De opnames kunnen namelijk ook voor de burger belangrijk zijn wanneer zij een klacht hebben over het optreden van de politie. Het is dan noodzakelijk dat de opnames deel uitmaken van het klachtdossier.
Ter bescherming van de privacy van burgers maakt de politie alleen opnames op plaatsen die voor het publiek toegankelijk zijn. In de praktijk blijkt dat niet altijd goed uitvoerbaar. Als een situatie uit de hand loopt, kan het juist belangrijk zijn de opname door te laten lopen, ook wanneer dat in een woning van een burger gebeurt. Politieagenten krijgen een training in het handelen met bodycams. Bijvoorbeeld wat te doen wanneer er vanwege een gewenste de-escalatie toch moet worden gefilmd in huis of hoe te communiceren met burgers als de agent een opname gaat starten. De ombudsman blijft de ontwikkelingen rondom het gebruik van bodycams volgen.
