Update 10 november 2023:
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft laten weten dat er een tijdelijke oplossing is gekomen voor mensen met een Wajong-uitkering die niet meer in aanmerking komen voor kwijtschelding van lokale belastingen.
De VNG, Unie van Waterschappen en de LVLB hebben met het Rijk afgesproken dat mensen die hiermee te maken hebben, een brief krijgen waarin staat dat zij de aanslag niet hoeven te betalen. Dit geldt voor de aanslagen van 2023 en 2024. Er wordt door het Rijk gewerkt aan een structurele oplossing voor 2025.
De Nationale ombudsman volgt de ontwikkelingen en zal met een kritische blik kijken naar de structurele oplossing voor dit probleem.
De Nationale ombudsman wil dat de Tweede Kamer bij het kabinet gaat aandringen op een snelle oplossing voor de inkomensdaling van burgers met een Wajong-uitkering. Sinds dit jaar komen sommige Wajonggerechtigden niet meer in aanmerking voor kwijtschelding van de lokale belastingen. Het is een onbedoeld effect van wijzigingen in wet- en regelgeving. Met grote gevolgen voor deze burgers: ze hebben in één keer honderden euro's per jaar minder te besteden.
Onbedoeld neveneffect
Het probleem wordt veroorzaakt door een combinatie van wijzigingen in het wettelijk minimumloon en de bijstandsnorm. Wajonggerechtigden hebben daardoor een hoger inkomen. Zij komen nu niet meer in aanmerking voor (geautomatiseerde) kwijtschelding van lokale belastingen. Het probleem speelt vermoedelijk breder, ook sommige burgers met een WIA- en een WAO-uitkering kunnen hierdoor geraakt zijn.
Nationale ombudsman Reinier van Zutphen: "Ik vind dit onbedoelde effect echt onwenselijk. Het gaat om burgers die op of rond het sociaal minimum leven en daarom in een kwetsbare positie zitten. We weten al een hele tijd dat het sociaal minimum niet toereikend is en nu heeft deze groep geen ruimte om financiële buffers op te bouwen. De impact is groot, het zorgt voor financiële onzekerheid en stress."
Probleem bekend, oplossing blijft uit
Het signaal is al sinds dit voorjaar bij het kabinet bekend, maar nog steeds niet opgelost. Ook de Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR) herkent het probleem.
De Nationale ombudsman vindt het niet wenselijk om deze burgers en de uitvoerders zo lang in onzekerheid te houden. Hij roept de Tweede Kamer op aan te dringen op een snelle structurele oplossing en om kritisch te kijken of een aangedragen oplossing burgers ook echt snel gaat helpen.
Reinier van Zutphen: "Dit is alweer een voorbeeld van kwetsbare burgers die de dupe worden van onbedoelde effecten van wijzigingen in wet- en regelgeving. Het kabinet moet met een oplossing komen."