Bea* is net verhuisd naar een andere gemeente. Ze heeft hier een fijn huis dat dichter in de buurt is van haar familie. Nu ze verhuisd is, is er genoeg te doen. Ze wil natuurlijk haar huis inrichten, maar ze moet ook gelijk dingen regelen met de gemeente. Ze is namelijk gedeeltelijk arbeidsongeschikt en kreeg in haar vorige woonplaats een bijstandsuitkering als aanvulling op haar inkomen uit haar baan. Die aanvulling heeft ze hard nodig, dus ze neemt zo snel mogelijk contact op met de gemeente, zodat ze niet zonder inkomen komt te zitten.
Maar wat blijkt? Bea mag van de gemeente niet gelijk de aanvraag doen. Ze moet eerst naar een verplichte informatiebijeenkomst en ze moet eerst twee weken minimaal vijf keer per week solliciteren. Daarna mag ze pas bijstand aanvragen. Onzin, want ze is en blijft arbeidsongeschikt voor de uren waarvoor ze moet solliciteren. Maar goed, ze doet wat moet gebeuren en doet daarna de aanvraag. Zeven weken nadat ze zich voor het eerst bij de gemeente heeft gemeld krijgt ze pas een eerste voorschot uitbetaald.
De Nationale ombudsman krijgt vaker klachten over gemeenten die niet direct een aanvraag in behandeling nemen voor een bijstandsuitkering. Vanaf 2012 geldt voor bijstandsaanvragers jonger dan 27 jaar een verplichte zoektermijn van vier weken. In die tijd moeten zij proberen om werk te vinden. Hierna mogen ze pas bijstand aanvragen. Voor aanvragers van 27 jaar en ouder geldt deze verplichting niet. Natuurlijk moeten zij ook alles doen om aan het werk te komen, maar ze mogen wél meteen de bijstandsaanvraag indienen. De wet is daar duidelijk over. Toch zijn er gemeenten die een zoektermijn wel hanteren. De ombudsman vindt dat niet behoorlijk. Want het gevolg kan zijn dat mensen hierdoor tijdelijk geen inkomen hebben.
Het verhaal van Bea is voor ons aanleiding om alle gemeenten een brief te sturen. Wij roepen hen op om na te gaan of zij een verplichte zoektermijn hanteren voordat mensen die 27 jaar of ouder zijn een aanvraag mogen doen. En zo ja, om daar gelijk mee te stoppen. En hun beleid en informatieverstrekking in overeenstemming te brengen met de wet.
Bea haar inkomen is gelukkig weer geregeld. Die kan haar energie nu steken in haar nieuwe huis. En de Nationale ombudsman gaat ervan uit dat zo voor andere mensen problemen worden voorkomen.
De gemeente heeft in reactie op het rapport van de ombudsman direct laten weten dat zij het beleid gaat aanpassen.
* Gefingeerde naam
De persoon op de foto is niet de persoon uit deze column