Adila* is het spoor bijster nadat ze diverse pogingen heeft gedaan om haar broer Rasil* te helpen met het openen van een bankrekening . "Alle instanties wijzen naar elkaar en ik hoop eigenlijk dat iemand mij kan vertellen wat we kunnen doen zodat mijn broer zijn huurtoeslag weer kan ontvangen."
Adila belt ons en legt de situatie uit. Haar broer Rasil heeft psychische problemen en wegens omstandigheden heeft hij sinds vorig jaar geen bankrekening meer. Gelukkig heeft hij nog wel een betrokken en zorgzame zus. Een leven zonder bankrekening is in de huidige maatschappij bijna niet voor te stellen. Hoe kan je zonder bankrekening je inkomen of toeslagen ontvangen, geld opnemen of rekeningen betalen? Om te voorkomen dat mensen maatschappelijk worden buitengesloten, hebben banken samen met het Ministerie van Financiën en het Leger des Heils afgesproken dat iedereen boven de 18 jaar moet kunnen beschikken over een bankrekening. Ook als je schulden hebt of dakloos bent. En zo is de 'basisbankrekening' ontstaan. Om zo'n basisbankrekening te openen, is het vereist dat een begeleidende erkende hulpverleningsinstantie de aanvraag mee ondertekent.
Via de gemeentelijke hulpverleningsinstantie Stadsring Amersfoort heeft Adila twee keer voor Rasil een aanvraag voor zo'n basisbankrekening ingediend. Deze wordt steeds afgewezen door de bank omdat er geen budgetbeheer is door de gemeente. De gemeente wil het vinkje 'budgetbeheer' niet aanvinken op het formulier omdat Rasil geen schulden heeft.
Een aantal maanden later krijgt Rasil een eigen woning toegewezen. Dat is goed nieuws natuurlijk, maar hoe kan hij zijn huurtoeslag ontvangen nu hij geen bankrekening heeft? Zijn zus vraagt aan de Belastingdienst of de huurtoeslag op haar rekening kan worden gestort. Het antwoord is nee. Uitbetalingen, zoals huurtoeslag, doet de Belastingdienst slechts op één rekeningnummer en die moet op naam staan van de ontvanger van de toeslag. De Belastingdienst wijst Adila er op dat iedereen, en dus ook haar broer, recht heeft op een basisbankrekening. Dat kan wel zo zijn, denkt Adila, maar in de praktijk werkt het blijkbaar niet zo. Ze doet nog vijf pogingen bij diverse hulpverleningsorganisaties. Ook deze kunnen om allerlei redenen niet mee ondertekenen bij een aanvraag en dus heeft Rasil nog steeds geen bankrekening. En ondertussen stapelen de rekeningen zich op…
Hoe kan zoiets eenvoudigs als het openen van een bankrekening in de praktijk toch zo ingewikkeld blijken? Klachtbehandelaar Eva neemt – nadat ze Adila heeft gesproken – telefonisch contact op met de gemeente Amersfoort en legt de ontstane situatie uit. Nog geen kwartier later belt de gemeente terug: Adila kan een afspraak maken met een klantmanager om samen tot een oplossing voor haar broer te komen. Ook biedt de gemeente aan - mocht het in de toekomst nodig zijn - dat Rasil bij de gemeente terecht kan voor hulp met budgetbeheer of schuldhulpverlening. Hopelijk volgt er nu eerst snel een basisbankrekening voor Rasil.
*gefingeerde naam