Vandaag op Veteranendag worden zo'n 130.000 veteranen bedankt voor hun inzet voor vrede. Veteranen hebben vaak met gevaar voor eigen leven een belangrijke taak vervuld voor Nederland. Voor een deel van hen blijft dat niet zonder consequenties. Zij lopen bijvoorbeeld lichamelijk of geestelijk letsel op tijdens hun uitzending. Zoals Wiebe* die na zijn terugkeer uit Bosnië te kampen heeft met een posttraumatisch stress syndroom (ptss).
De moeder van Wiebe maakt zich ernstig zorgen over haar zoon die in 1993 als dienstplichtig militair naar voormalig Joegoslavië is uitgezonden. Met de ervaringen van zijn uitzending worstelt hij nog elke dag en nacht. Ook zijn vrouw en kinderen lijden daar onder. Met als dieptepunt zijn poging tot zelfdoding. Sinds 2006 vraagt Wiebe diverse keren om hulp bij het ministerie van Defensie. Pas in 2010 krijgt hij een adequate behandeling. Diverse keuringen volgen, maar vaak veroorzaken deze keuringen ook weer veel stress en onzekerheid bij Wiebe. Als er in 2012 nog geen sprake is van een medische eindtoestand luidt de moeder van Wiebe de noodklok bij Defensie. Maar het blijft erg stil bij Defensie. De moeder van Wiebe is het wachten meer dan zat en schakelt de Nationale ombudsman in. Die is namelijk ook Veteranenombudsman. Wij sturen diverse aanmaningen naar de minister van Defensie en pas ruim een jaar later krijgt Wiebe's moeder eindelijk een reactie. Defensie kan geen reden geven voor deze vertraging. Wel biedt zij hiervoor excuses aan aan Wiebe's moeder. Daarnaast laat Defensie weten dat Wiebe tijdens zijn eerste herkeuring in 2009 niet voldeed aan de voorwaarden van de richtlijn Medische Eindtoestand. Daarom moest hij steeds nieuwe herkeuringen ondergaan.
Als Veteranenombudsman vinden wij het onbehoorlijk dat Wiebe onnodig lang heeft bloot gestaan aan de spanningen voor de herbeoordelingen. Om nog maar niet te spreken over de lange tijd die het heeft geduurd voordat de moeder van Wiebe een reactie op haar noodkreet kreeg van Defensie. Defensie heeft in dit soort situaties een bijzondere zorgplicht maar heeft daar onvoldoende invulling aan gegeven. Dat baart ons zorgen. Inmiddels is in december 2013 voor Wiebe een medische eindtoestand vastgesteld en daaraan is een Militair Invaliditeitspensioen gekoppeld. Daarmee is er voor Wiebe, zijn gezin en zijn moeder in ieder geval een stukje meer rust en stabiliteit ontstaan.
De moeder van Wiebe is niet de enige die zich tot de Veteranenombudsman heeft gewend het afgelopen jaar. Sinds 1 juli 2013, toen de Veteranenombudsman zijn taak ging vervullen, hebben zo'n 110 ex-militairen zich bij hem gemeld met klachten over de manier waarop een overheidsinstantie met hen omgaat. Veel gaat goed in het contact tussen veteranen en Defensie of andere instanties. Maar voor die mensen die tussen wal en schip vallen, maakt de Veteranenombudsman zich sterk. Want veteranen die een belangrijke rol hebben vervuld voor Nederland, daar moet je goed voor zorgen!
* Gefingeerde naam
