Zonder geldig identiteitsbewijs kom je niet ver. Sterker nog: eventueel kan de politie naar je paspoort, rijbewijs of identiteitskaart vragen. En dat zo'n document niet beschadigd mag zijn, daarvan is Abdi* zich maar al te goed bewust. Een beschadigd paspoort kan de indruk wekken dat het document vervalst is. En daar zit hij als vreemdeling absoluut niet op te wachten. Hij spreekt uit ervaring…
Samen met zijn partner rijdt Abdi vanuit Duitsland naar Nederland. Vlak na de grensovergang is de Koninklijke Marechaussee bezig met een controle in het kader van bestrijding van illegaal verblijf in Nederland. Op verzoek geeft Abdi zijn Keniaanse paspoort en de Duitse identiteitskaart van zijn vrouw aan twee medewerkers van de Marechaussee. Na de controle, die achter de auto van Abdi plaatsvindt, krijgt Abdi de papieren weer terug en hij mag zijn reis vervolgen. Maar eenmaal weer op de snelweg ontdekt zijn vrouw dat het paspoort beschadigd is. De pagina met persoonsgegevens is vanaf de linkerhoek tot de pasfoto losgetrokken. Dit is al de tweede keer dat Abdi zoiets meemaakt. Hij geeft daarom extra gas richting de dichtstbijzijnde post van de Marechaussee om hiervan melding te doen. De betrokken medewerkers worden meteen opgeroepen maar zij verklaren dat zij het paspoort niet hebben beschadigd.
Omdat Abdi geen zin heeft om – buiten zijn schuld – een nieuw paspoort van € 115 aan te vragen, dient hij een klacht in bij de Marechaussee. De klachtencommissie van de Marechaussee vindt dat de verklaringen van Abdi en de betrokken medewerkers elkaar tegenspreken en adviseert daarom aan de Commandant van de Marechaussee om zich te onthouden van een oordeel. Daarnaast adviseert de klachtencommissie om uit coulance de kosten van een nieuw paspoort te vergoeden. Maar in een brief laat de Commandant aan Abdi weten dat hij niet bereid is om de schade te vergoeden. Abdi voelt zich niet serieus genomen en klopt bij mij aan.
De verhalen van Abdi en de medewerkers van de Marechaussee staan haaks op elkaar. Toch hecht ik meer waarde aan de verklaring van Abdi. Zowel de klachtencommissie als de minister zijn het erover eens dat Abdi er geen enkel belang bij had om zijn eigen paspoort te beschadigen. Integendeel: voor hem als vreemdeling is juist een geldig paspoort van groot belang. De Marechaussee had een gescheurd paspoort ook niet aanvaard. Abdi heeft zich ook weer heel snel bij de Marechaussee gemeld. Daarom concludeer ik dat de schade wel moet zijn ontstaan tijdens de controle van de Marechaussee. Ik heb aan de minister van Defensie gevraagd om de kosten voor de aanvraag van een nieuw Keniaans paspoort aan Abdi te vergoeden. De minister heeft mij inmiddels laten weten dat hij hiertoe bereid is. Abdi voelt zich weer serieus genomen.
* Om privacyredenen is de naam veranderd