Donderdag 28 maart brachten Reinier van Zutphen, Nationale ombudsman, Thom de Graaf, vice-president van de Raad van State en Pieter Duisenberg, president van de Algemene Rekenkamer, een bezoek aan de informateurs en de onderhandelaars van de PVV, VVD, NSC en BBB.
Betrouwbare en lerende overheid
Van Zutphen, De Graaf en Duisenberg wezen in het gesprek op het belang van een betrouwbare, lerende en responsieve overheid. Een overheid moet zich niet alleen betrouwbaar tonen maar moet ook vertrouwen geven. Daar is behalve een ander mensbeeld ook een nieuw overheidsbeeld voor nodig. De overheid moet zich proactief opstellen, heldere afwegingen maken en duidelijke kaders stellen voor waar zij de burgers mee van dienst kan zijn en waar juist de inzet van de burger zelf mag worden verwacht.
Biedt de overheid de ruimte voor burgerparticipatie dan moet zij serieus omgaan met de inbreng die burgers leveren en zich responsief opstellen. Onrealistische verwachtingen en te grote beloftes leiden uiteindelijk tot desillusie en wantrouwen, ook als zij met de beste bedoelingen zijn uitgesproken. Om dit zoveel mogelijk te voorkomen, moet de kringloop van wetgeving, beleid en uitvoering worden versterkt. Bijvoorbeeld door een strategischere inzet van evaluaties en een begroting en verantwoording die meer inzichtelijk maakt in hoeverre de verwachte beleidsprestaties zijn geleverd. Alleen zo kan worden gewaarborgd dat wetgeving en beleid de beoogde doelen, op een doelmatige en uitvoerbare wijze, bereiken. Met een nieuw overheidsbeeld waarin de overheid zich betrouwbaar en responsief toont, vertrouwen geeft, en lerend vermogen bezit, kan het vertrouwen van de samenleving op de lange termijn weer worden terugverdiend.
Hoge Colleges van Staat
De Nationale ombudsman, de Raad van State en de Algemene Rekenkamer zijn Hoge Colleges van Staat en dragen ieder bij aan de kwaliteit van wetgeving en overheidsbestuur. Hun adviezen, uitspraken, rapportages en onderzoeken geven bij elkaar een goed beeld van de staat van onze rechtsstaat, in het bijzonder van de kwaliteit van wetgeving, besluitvorming, uitvoering en de wijze waarop burgers worden gehoord en behandeld.
Kennis bundelen
De Raad van State, de Nationale ombudsman en de Algemene Rekenkamer zullen de kennis van deze instituties regelmatig bundelen en analyseren om zo nog beter de mechanismes bloot te leggen die ervoor zorgen dat de overheid niet altijd responsief en proactief optreedt.
Lees hieronder de volledige gespreksnotitie met bijlage van De Graaf, Van Zutphen en Duisenberg die zij aan de informateurs en onderhandelaars hebben overhandigd en toegelicht.
Foto: ANP, Robin Utrecht